Według posłów potrzebny jest ambitny program zdrowotny UE, by wypełnić luki ujawnione przez COVID-19 i by służba zdrowia była gotowa na przyszłe zagrożenia dla zdrowia publicznego.

Ustanowienie europejskiego mechanizmu reagowania w dziedzinie zdrowia w celu skuteczniejszego przygotowania UE na kryzysy. By zaradzić niedoborom leków i wyrobów medycznych, potrzebny jest europejski system monitorowania, sprawozdawczości i powiadamiania. Wsparcie cyfryzacji opieki zdrowotnej za pomocą europejskiej elektronicznej karty zdrowia.

W piątek, 615 głosami za, przy 34 przeciw i 39 wstrzymujących się, Parlament przyjął stanowisko w sprawie wniosku Komisji. Posłowie proponują znaczne przyspieszenie działań Unii w sektorze zdrowia poprzez specjalny program UE dla zdrowia (EU4Health).

Posłowie do Parlamentu Europejskiego mówią, że COVID-19 unaocznił nam, jak bardzo Unia potrzebuje ambitnego programu, który pomoże europejskim systemom opieki zdrowotnej stawić czoła przyszłym zagrożeniom zdrowia publicznego. W ten sposób Unia pozostałaby najzdrowszym regionem na świecie. Według Parlamentu, nie będzie to możliwe, jeśli zgodnie z propozycją państw członkowskich budżet programu zostanie zmniejszony do 1,7 mld euro. Zgodnie z niedawnym kompromisem dotyczącym budżetu długoterminowego posłowie przekonali państwa członkowskie do potrojenia budżetu programu (do 5,1 mld euro).

Transgraniczne zagrożenia zdrowia

Program UE dla zdrowia ma lepiej przygotować nas na poważne transgraniczne zagrożenia zdrowia i zwiększyć wydolność systemów opieki zdrowotnej. Powinno to umożliwić sprostanie nie tylko przyszłym epidemiom, ale także różnym długoterminowym wyzwaniom, takim jak starzenie się społeczeństwa i nierówności w dostępie do służby zdrowia.

Posłowie chcą również zwiększyć współpracę na szczeblu unijnym, dzięki czemu będziemy lepiej przygotowani na wypadek kryzysu zdrowotnego. Takiej współpracy ma służyć np. utworzenie europejskiego mechanizmu reagowania w dziedzinie zdrowia . Należy również stworzyć unijny portal komunikacyjny, gdzie będą umieszczane dokładnie sprawdzone informacje i ostrzeżenia kierowane do ogółu społeczeństwa. Portal będzie służyć także zwalczaniu dezinformacji. Europejskie Centrum ds. Zapobiegania i Kontroli Chorób (ECDC) i Europejska Agencja Leków (EMA) powinny mieć więcej uprawnień.

Zapewnienie dostępności i przystępności cenowej leków i wyrobów medycznych we wszystkich państwach członkowskich

Kryzys COVID-19 uwypuklił wiele słabości krajowych systemów opieki zdrowotnej, w tym ich zależność od krajów spoza UE w zakresie dostaw leków, wyrobów medycznych, a także środków ochrony osobistej. Program powinien zatem wspierać rozwój europejskiego systemu monitorowania, zgłaszania i powiadamiania o niedoborach leków, wyrobów medycznych, szczepionek, narzędzi diagnostycznych i innych produktów ochrony zdrowia. Zapobiegłoby to rozdrobnieniu jednolitego rynku i zapewniło większą dostępność i przystępność cenową tych produktów. Ich łańcuchy dostaw byłyby również mniej zależne od państw spoza UE.

Aby osiągnąć cele programu, w sprawozdaniu proponuje się również większe skupienie się na zapobieganiu chorobom poprzez usprawnienie służby zdrowia i zajęcie się zagrożeniami zdrowia, takimi jak nadużywanie alkoholu i palenie tytoniu . Systemy opieki zdrowotnej należy scyfryzować, w czym pomoże utworzenie i wdrożenie europejskiej elektronicznej karty zdrowia . Posłowie do PE chcą również powszechnego zabezpieczenia zdrowotnego obejmującego dostęp do praw i zdrowia seksualnego i reprodukcyjnego. Chcą oni także zintensyfikować walkę UE z rakiem harmonizując ją z europejskim planem walki z rakiem.

Aby zapewnić skuteczną realizację programu, posłowie proponują utworzenie grupy sterującej złożonej z niezależnych ekspertów w dziedzinie zdrowia publicznego.

Cytat

Po głosowaniu sprawozdawca Cristian-Silviu Buşoi (EPP, RO) powiedział: „Kryzys COVID-19 ujawnił potrzebę dobrze zdefiniowanych i odpowiednio finansowanych instrumentów ochrony zdrowia. Musimy również pobudzać innowacje i więcej inwestować w zdrowie. Zasadnicze znaczenie miało zwiększenie środków na program UE dla zdrowia z 1,7 mld euro do 5,1 mld euro, co pomoże stawić czoła przyszłym pandemiom i zagrożeniom zdrowia oraz zwiększyć wydolność naszych systemów opieki zdrowotnej”.

Kolejne kroki

Parlament jest teraz gotowy do rozpoczęcia negocjacji z państwami członkowskimi, tak aby móc zacząć realizować program od początku 2021 r.

Kontekst

W dniu 28 maja 2020 r. Komisja przedstawiła nowy, odrębny program UE dla zdrowia na lata 2021-2027 jako część planu odbudowy. Program w dziedzinie zdrowia był wcześniej objęty pierwotnym długoterminowym budżetem UE na lata 2021–2027 jako jeden z elementów Europejskiego Funduszu Społecznego Plus (EFS+).