Komisja Europejska opublikowała na wniosek Rady, sprawozdanie na temat nowych technik genomowych. Z badania wynika, że techniki te, mające na celu zmianę genomu organizmu, mogą wspomóc bardziej zrównoważony system żywnościowy w ramach celów Europejskiego Zielonego Ładu i strategii „od pola do stołu”.

Jednocześnie w badaniu stwierdzono, że obecne prawodawstwo dotyczące GMO, przyjęte w 2001 r., nie jest adekwatne do potrzeb tych innowacyjnych technologii. Komisja rozpocznie teraz szeroko zakrojony i otwarty proces konsultacji w celu omówienia projektu nowych ram prawnych dla tych biotechnologii.

Komisarz ds. zdrowia i bezpieczeństwa żywności Stella Kyriakides powiedziała: Z opublikowanego dziś badania wynika, że nowe techniki genomowe mogą promować zrównoważony charakter produkcji rolnej, zgodnie z celami naszej strategii „od pola do stołu”. Mając za zasadę przewodnią bezpieczeństwo konsumentów i środowiska, nadszedł czas na otwarty dialog z obywatelami, państwami członkowskimi i Parlamentem Europejskim, aby wspólnie decydować o dalszych działaniach w zakresie wykorzystania tych biotechnologii w UE.

Nowe techniki genomowe szybko rozwijają się w wielu częściach świata

Nowe techniki genomowe, które można zdefiniować jako wszystkie techniki mające na celu zmianę genomu organizmu opracowane po 2001 r. (kiedy przyjęto prawodawstwo UE w sprawie GMO), w ciągu ostatnich dwóch dziesięcioleci rozwijały się w szybkim tempie w wielu częściach świata, przy czym niektóre zastosowania pojawiły się już na rynkach niektórych partnerów handlowych UE.

Poniżej przedstawiono główne ustalenia badania:

·Produkty oparte na nowych technikach genomowych mogą wspomóc zrównoważone systemy żywnościowe, dzięki większej odporności roślin na choroby i warunki środowiskowe lub na skutki zmiany klimatu. Ponadto produkty te mogą charakteryzować się wyższymi wartościami odżywczymi, takimi jak zdrowsza zawartość kwasów tłuszczowych czy mniejsze zapotrzebowanie na środki produkcji rolnej, takie jak pestycydy.

·Przyczyniając się do realizacji celów UE w zakresie innowacji i zrównoważonego rozwoju systemów żywnościowych, a także bardziej konkurencyjnej gospodarki, nowe techniki genomowe mogą przynieść korzyści wielu sektorom naszych społeczeństw.

·Jednocześnie w badaniu przeanalizowano również obawy związane z produktami opartymi na nowych technikach genomowych oraz ich obecnymi i przyszłymi zastosowaniami. Obawy obejmowały możliwy wpływ na bezpieczeństwo i środowisko naturalne, na przykład na różnorodność biologiczną, współistnienie z rolnictwem ekologicznym i niemodyfikowanym genetycznie, a także kwestie etykietowania.

·Nowe techniki genomowe są bardzo zróżnicowanym zestawem technik i mogą osiągać różne wyniki, przy czym niektóre produkty roślinne wytwarzane z ich wykorzystaniem są równie bezpieczne dla zdrowia ludzi i zwierząt oraz dla środowiska jak rośliny uprawiane konwencjonalnie.

·W badaniu stwierdzono, że istnieją silne przesłanki wskazujące na to, że obecne prawodawstwo dotyczące GMO z 2001 r. nie jest adekwatne do potrzeb niektórych nowych technik genomowych i opartych na nich produktów oraz że wymaga ono dostosowania do postępu naukowo-technicznego.

Dalsze działania

Badanie zostanie omówione z ministrami UE na posiedzeniu Rady ds. Rolnictwa, które odbędzie się w maju. Komisja omówi jego ustalenia także z posłami do Parlamentu Europejskiego i wszystkimi zainteresowanymi stronami.

W nadchodzących miesiącach przeprowadzona zostanie ocena skutków obejmująca konsultacje publiczne w celu zbadania wariantów strategicznych dotyczących regulacji roślin wykorzystujących niektóre nowe techniki genomowe.

Kontekst

Badanie zostało przygotowane na wniosek Rady Unii Europejskiej, która w dniu 8 listopada 2019 r. zwróciła się do Komisji o przeprowadzenie „analizy w związku z wyrokiem Trybunału Sprawiedliwości w sprawie C-528/16 dotyczącej statusu nowych technik genomowych na podstawie prawa Unii”.

Badanie zostało przeprowadzone przez Komisję i opiera się na opiniach ekspertów oraz wkładzie właściwych organów państw członkowskich i zainteresowanych stron na szczeblu UE uzyskanym w drodze ukierunkowanych konsultacji.

W konsultacjach, które poprzedziły przygotowanie sprawozdania, wzięło udział szerokie grono uczestników. Wszystkie odpowiedzi zostały opublikowane.