Komisja przyjęła plan działania na rzecz odbudowy i transformacji unijnego sektora medialnego i audiowizualnego. Sektory te, szczególnie dotknięte kryzysem związanym z koronawirusem, mają zasadnicze znaczenie dla demokracji, różnorodności kulturowej Europy i jej autonomii cyfrowej. Plan działania koncentruje się na trzech obszarach działalności i dziesięciu konkretnych działaniach, które mają pomóc sektorowi medialnemu w wyjściu z kryzysu poprzez zapewnienie płynności i wsparcia finansowego oraz w transformacji poprzez pobudzenie inwestycji służących wdrożeniu transformacji zarówno cyfrowej, jak i ekologicznej. Jednocześnie działania te mają zapewnić odporność tego sektora w przyszłości i wzmocnić pozycję obywateli i przedsiębiorstw w Europie.

Odbudowa

W ramach Instrumentu na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności w każdym krajowym planie odbudowy i zwiększania odporności co najmniej 20 proc. wydatków będzie przeznaczone na technologie cyfrowe. Do realizacji tego celu zaliczane będą środki mające na celu zwiększenie produkcji i rozpowszechniania treści cyfrowych, takich jak media cyfrowe. Ponadto plan działania ma na celu:

• 1) Ułatwienie dostępu do wsparcia UE za pomocą specjalnego narzędzia dla przedsiębiorstw medialnych umożliwiającego im znalezienie wszystkich istotnych dla nich możliwości finansowania ze środków unijnych. Dzięki temu przedsiębiorstwa dostaną wskazówki na temat tego, jak ubiegać się o odpowiednie wsparcie UE w kontekście wieloletnich ram finansowych na lata 2021–2027, ale również za pośrednictwem krajowych planów odbudowy i zwiększania odporności;
• 2) Zwiększenie inwestycji w przemyśle audiowizualnym za pośrednictwem nowej inicjatywy MEDIA INVEST, której celem jest pozyskanie inwestycji o wartości 400 mln euro w okresie siedmiu lat;
• 3) Uruchomienie inicjatywy „NEWS” w celu połączenia działań i wsparcia dla sektora mediów informacyjnych. Inicjatywa obejmuje pilotażowy projekt inwestycyjny NEWS realizowany z fundacjami i innymi partnerami prywatnymi, dostęp do pożyczek objętych gwarancją InvestEU, dotacje oraz Europejskie Forum Mediów Informacyjnych prowadzone we współpracy z sektorem. Szczególna uwaga zostanie poświęcona mediom lokalnym.

Transformacja

Plan działania ma na celu wspieranie ekologicznej i cyfrowej transformacji sektora poprzez:

• 4) Zachęcanie do tworzenia europejskich przestrzeni danych pochodzących z mediów na potrzeby ich wymiany i innowacji;
• 5) Wspieranie europejskiej koalicji przemysłowej na rzecz wirtualnej i rozszerzonej rzeczywistości, aby pomóc unijnym mediom w czerpaniu korzyści z tych technologii imersyjnych, oraz uruchomienie VR Media Lab na potrzeby projektów dotyczących nowych sposobów opowiadania i interakcji;
• 6) Ułatwianie dyskusji i działań, aby sektor stał się neutralny dla klimatu do 2050 r.

Aktywizacja i wzmocnienie

Wreszcie obywatele i przedsiębiorstwa znaleźli się w centrum działań przedstawionych w planie działania, mających na celu aktywizację Europejczyków i wzmocnienie ich pozycji. Działania obejmują:

• 7) Rozpoczęcie dialogu z branżą audiowizualną w celu poprawy dostępu do treści audiowizualnych i ich dostępności w całej UE, aby pomóc przemysłowi w zwiększeniu skali działalności i dotarciu do nowych odbiorców i konsumentów, którzy dzięki temu będą mogli korzystać z szerokiego zakresu treści;
• 8) Wsparcie europejskich talentów medialnych, w tym poprzez promowanie różnorodności przed kamerą i za nią oraz poprzez wyszukiwanie i wspieranie przedsiębiorstw medialnych typu start-up;
• 9) Wzmocnienie pozycji obywateli, w tym poprzez zwiększanie umiejętności korzystania z mediów i wspieranie tworzenia niezależnych alternatywnych agregatorów wiadomości;
• 10) Zacieśnienie współpracy między organami regulacyjnymi w ramach europejskiej grupy regulatorów audiowizualnych usług medialnych (ERGA) w celu zapewnienia właściwego funkcjonowania rynku mediów w UE.

Plan działania dotyczący mediów i sektora audiowizualnego idzie w parze z europejskim planem działania na rzecz demokracji, którego celem jest wzmocnienie wolności i pluralizmu mediów w całej Europie, ze szczególnym uwzględnieniem ochrony dziennikarzy. Plan działania jest również w pełni zgodny z przyszłymi wnioskami Komisji w sprawie aktu prawnego o usługach cyfrowych i aktu o rynkach cyfrowych, które mają zmodernizować ramy prawne mające zastosowanie do usług cyfrowych w UE.

Wypowiedzi członków kolegium komisarzy

Wiceprzewodnicząca wykonawcza do spraw Europy na miarę ery cyfrowej Margrethe Vestager powiedziała: Zobowiązujemy się pomóc sektorowi medialnemu przetrwać obecną burzę i sprostać wyzwaniom związanym z kryzysem oraz umożliwić pełne wykorzystanie możliwości, jakie oferuje transformacja cyfrowa zarówno w perspektywie krótko-, jak i długoterminowej.

Wiceprzewodnicząca ds. wartości i przejrzystości, Věra Jourová, dodała: Media są nie tylko sektorem gospodarki, ale także filarem naszej demokracji. To dlatego niniejszy plan jest taki ważny. Czerpie on z naszego najważniejszego bogactwa: różnorodności i talentów Europy, a jego centralnym elementem jest ochrona wolności wypowiedzi i wolności artystycznej. Liczymy na to, że państwa członkowskie zrobią, co do nich należy i wykorzystają dostępne im narzędzia aby wesprzeć sektor, przy pełnym poszanowaniu jego niezależności i pluralizmu mediów.

Komisarz ds. rynku wewnętrznego Thierry Breton stwierdził: Przemysł medialny i audiowizualny poważnie ucierpiał z powodu kryzysu, przez który przechodzimy. Istnieje pilna potrzeba podjęcia natychmiastowych działań. Ten plan przemysłowy będzie naszym planem działania na rzecz odbudowy mediów, ich transformacji i wzmocnienia ich odporności. Zapewni on sektorowi środki umożliwiające wniesienie wkładu i czerpanie korzyści z transformacji cyfrowej i ekologicznej.

Dalsze kroki

Ponieważ czas ma kluczowe znaczenie dla unijnego sektora mediów, większość działań przedstawionych w planie działania zostanie rozpoczęta już w pierwszych miesiącach 2021 r. W celu jak najlepszego wdrożenia działań w terenie przeprowadzone zostaną konsultacje z zainteresowanymi stronami.

Kontekst

Długotrwałe problemy, zwłaszcza rozdrobnienie rynku, osłabiły europejski sektor medialny i audiowizualny w stosunku do światowych konkurentów. Osłabienie to spotęgował kryzys związany z koronawirusem, który spowodował spadek dochodów z reklam, upadek kin (ze stratami szacowanymi na 100 tys. euro na salę kinową miesięcznie podczas blokady) i zatrzymanie produkcji. Sytuacja ta, w momencie, gdy platformy internetowe spoza UE zyskują duże udziały w rynku, może zagrozić strategicznej autonomii unijnego sektora medialnego i audiowizualnego. Jeśli chodzi o media informacyjne, szczególnie niepokojące są spadek dochodów (dochody z reklamy zmniejszyły się o 30–80 proc.) i dezinformacja cyfrowa w połączeniu z pojawieniem się w niektórych częściach Europy nowego zjawiska, jakim są „pustynie informacyjne”. Ponadto sektor ten w ograniczonym stopniu wykorzystuje technologie cyfrowe.

Komisja zaproponowała szereg środków mających na celu wsparcie gospodarki w czasie kryzysu i wezwała państwa członkowskie do jak najlepszego wykorzystania tych środków w celu wsparcia sektora mediów. Szybko wprowadzono i rozszerzono tymczasowe ramy pomocy państwa, a za pośrednictwem inicjatywy REACT-EU, w ramach której sektor kultury uznano za priorytet, udostępniono dodatkowe fundusze spójności. Europejski instrument tymczasowego wsparcia w celu zmniejszenia zagrożeń związanych z bezrobociem w sytuacji nadzwyczajnej (SURE) jest również ważnym instrumentem, za pośrednictwem którego państwa członkowskie mogą walczyć z negatywnymi skutkami gospodarczymi i społecznymi pandemii koronawirusa.https://ec.europa.eu/commission/presscorner/detail/en/ip_20_1872

Jednocześnie Komisja dostosowała istniejące narzędzia, jak system poręczeń dla MŚP w sektorze kultury i sektorze kreatywnym, w tym w sektorze medialnym, aby umożliwić większą elastyczność w spłacaniu pożyczek i ułatwić udzielanie pożyczek dzięki zapewnieniu większego bezpieczeństwa instytucjom finansowym.

Więcej informacji: