Jak demaskować fake newsy? Dlaczego w nie wierzymy? Czym grozi dezinformacja o COVID-19? Na te i inne pytania podczas Dialogu Obywatelskiego online 26 kwietnia br. odpowiedzą wirusolog dr hab. Tomasz Dzieciątkowski, socjolog dr. Tomasz Sobierajski, Piotr Świtalski z Komisji Europejskiej oraz Aleksandra i Piotr Stanisławscy, autorzy bloga „Crazy Nauka”.

Pandemia koronawirusa to temat nieschodzący z nagłówków w mediach od ponad roku. Niestety, w parze z codziennie napływającymi informacjami o szczepionkach i postępach w walce z SARS-Cov-2, idzie prawdziwy zalew fake newsów. Wszechobecna dezinformacja jest na tyle szkodliwa, że część osób rezygnuje ze szczepień, obawiając się wręcz o swoje zdrowie i życie, a część nadal nie wierzy w istnienie pandemii.

„Praktyka dezinformacji i fake newsów trafia na żyzny grunt w przypadku omawiania zjawisk skomplikowanych, mało znanych i budzących emocje u ludzi. Niestety, bardzo często, gdy stajemy do walki z danym mitem, jesteśmy już poniekąd na straconej pozycji, gdyż zasięgi fejków są zazwyczaj o wiele większe, niż jakichkolwiek sprostowań. Tym bardziej niedoceniona w tej próbie zwalczania dezinformacji jest rola ekspertów, niezależnych i silnych mediów oraz świadomości w społeczeństwie, jak nie dać się nabrać i zmanipulować.” – mówi Piotr Świtalski, kierownik Działu Prasowego Przedstawicielstwa Komisji Europejskiej w Polsce.

Aby pokazać jak działają mechanizmy tworzenia fake newsów i na co zwrócić uwagę, żeby odróżnić pseudonaukowe informacje od tych wiarygodnych, Przedstawicielstwo Komisji Europejskiej w Polsce zaprasza na spotkanie online – Dialog Obywatelski „PANDEMIA DEZINFORMACJI” z udziałem ekspertów: wirusologa dr hab. Tomasza Dzieciątkowskiego z Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego; socjologa dr Tomasza Sobierajskiego z Uniwersytetu Warszawskiego; Piotra Świtalskiego z Przedstawicielstwa Komisji Europejskiej w Polsce oraz Aleksandry i Piotra Stanisławskich, dziennikarzy prowadzących bloga „Crazy Nauka”.

Zdaniem dr hab. Tomasza Dzieciątkowskiego,: „szczepienia są jednym z największych osiągnięć medycyny, razem z antybiotykami oraz odkryciem narkozy. Ich stosowanie pozwala na kontrolę chorób zakaźnych.” Wirusolog zdecydowanie podkreśla, że w szczepionkach przeciwko SARS-CoV-2 zarejestrowanych w Polsce nie ma kompletnego wirusa - nie mogą więc one powodować zakażenia, oraz że szczepionki oparte na technologii mRNA nie zmieniają naszego materiału genetycznego. Technologia ta w ogóle pomija etap jądra komórkowego.

To oczywiście tylko jedne z niezliczonych nieprawdziwych informacji krążących wokół szczepień i pandemii koronawirusa. Aleksandra i Piotr Stanisławscy prowadzący popularnego w Polsce bloga naukowego „Crazy Nauka” podkreślają, że fake newsy szerzące się podczas pandemii COVID-19 żerują na naszym strachu i niedostatecznej wiedzy na temat choroby oraz zapobiegających jej szczepień.

- „Do uwiarygodnienia przekazywanych bzdur ich twórcy często wykorzystują fałszywe autorytety lub manipulację kontekstem. Wiedząc o tym i znając najczęściej pojawiające się wątki tej narracji, można dość łatwo zdemaskować większość fałszywych informacji.” – mówią Aleksandra i Piotr Stanisławscy

Naturalny dla człowieka lęk przed nieznanym wykorzystują często przeciwnicy szczepień.

- „Ruchy antyszczepionkowe robią wszystko, żeby swoje pseudonaukowe przypuszczenia, oparte na emocjach sądy i wewnętrzne lęki przedstawić w sposób, który do złudzenia przypomina język nauki. Jest to paradoks, bo ludzie, którzy występują przeciwko osiągnięciom naukowym, próbują udawać naukowców, podpierając się zarówno fałszywymi badaniami, jak i wątpliwymi autorytetami”. – dodaje socjolog dr Tomasz Sobierajski.

Dialog Obywatelski „PANDEMIA DEZINFORMACJI” odbędzie się 26 kwietnia (poniedziałek), o godz. 18.00 w formule online – transmisja na żywo na YouTube @komisjaeuropejska oraz Facebook @komisjaeuropejska. Spotkanie będzie miało charakter otwarty - każdy może w nim uczestniczyć za pośrednictwem internetu. W trakcie Dialogu Obywatelskiego będzie można zadawać pytania w komentarzach pod transmisją na Facebooku lub na czacie na YouTube.

Rozmowę poprowadzą Aleksandra i Piotr Stanisławscy, dziennikarze, autorzy bloga naukowego Crazy Nauka, na którym od dekady piszą o nauce, obalają mity i tropią fake newsy. Laureaci nagród POP Science Śląskiego Festiwalu Nauki w 2020 roku: za bloga Crazy Nauka i za audycję „Homo Science” w radiu TOK FM. Zdobywcy nagrody Popularyzator Nauki PAP Nauka w Polsce.