Standardowe badanie Eurobarometr przeprowadzone latem 2022 r. wykazało wzrost zaufania do UE oraz stałe zdecydowane poparcie dla reakcji UE na rosyjską agresję wobec Ukrainy. Zdecydowana większość obywateli UE popiera inwestycje w energię odnawialną i działania, które mają zmniejszyć zależność UE od rosyjskich źródeł energii. Poparcie dla euro osiągnęło najwyższy poziom w historii.

Europejczycy są jednak coraz bardziej zaniepokojeni sytuacją gospodarczą w całej UE i w swoich krajach. 

Ogólny wizerunek UE

Badanie Eurobarometr, które przeprowadzono w czerwcu i lipcu 2022 r., wskazuje, że 65 proc. Europejczyków wyraża optymizm co do przyszłości UE. Stanowi to wzrost o trzy punkty procentowe w porównaniu z podobnym badaniem przeprowadzonym w styczniu i lutym tego roku, czyli przed rosyjską agresją na Ukrainę. Obecnie 47 proc. ankietowanych (+3 punkty procentowe) pozytywnie postrzega Unię Europejską, co stanowi najwyższy poziom od jesieni 2009 r., natomiast 36 proc. respondentów ma neutralne poglądy na temat UE, a 16 proc. – negatywne. Ponadto 49 proc. Europejczyków wyraża zaufanie wobec UE (+2 punkty procentowe), a 34 proc. ufa swoim rządom krajowym. 

Reakcja na rosyjską inwazję na Ukrainę

Podobnie jak we wcześniejszych badaniach respondenci potwierdzają zdecydowane poparcie dla reakcji UE na rosyjską napaść na Ukrainę. Jeśli chodzi o działania UE, największe poparcie wyrażono dla pomocy humanitarnej (92 proc.), a następnie dla przyjmowania w UE Ukraińców i Ukrainek uciekających przed wojną (90 proc.). 78 proc. Europejczyków popiera sankcje gospodarcze nałożone przez UE na rosyjski rząd, przedsiębiorstwa i osoby fizyczne. Prawie siedmiu na dziesięciu respondentów (68 proc.) opowiada się za finansowaniem dostaw sprzętu wojskowego dla Ukrainy. Bezwzględna większość respondentów jest zadowolona zarówno z reakcji UE (57 proc.), jak i swoich rządów krajowych (55 proc.). 

Energia i bezpieczeństwo energetyczne

Przeważająca większość obywateli UE zgadza się, że UE powinna inwestować w odnawialne źródła energii (87 proc.) i zmniejszyć swoją zależność od rosyjskich źródeł energii (86 proc.), a także że należy szybko wypełnić magazyny gazu w krajach UE, aby zimą zapewnić nieprzerwane dostawy tego surowca (86 proc.). Ponadto 85 proc. ankietowanych uważa, że zwiększenie efektywności energetycznej sprawi, że będziemy mniej zależni od producentów energii spoza UE, natomiast 83 proc. opowiada się za tym, by państwa członkowskie UE wspólnie kupowały energię z innych krajów w celu uzyskania lepszej ceny. 78 proc. respondentów oświadczyło, że niedawno podjęli kroki w celu zmniejszenia zużycia energii lub że planują to zrobić w najbliższej przyszłości.

Gospodarka i euro

Pozytywne postrzeganie sytuacji gospodarki europejskiej zmniejszyło się o 5 punktów procentowych od początku 2022 r. i obecnie wynosi 40 proc. Większość respondentów (51 proc., +6 punktów procentowych) uważa, że sytuacja gospodarki europejskiej jest obecnie zła. Ponadto pozytywne postrzeganie stanu gospodarki we własnym kraju również spadło o 5 punktów procentowych, do 34 proc.: 64 proc. ankietowanych uznało sytuację gospodarki krajowej za złą (+5 punktów procentowych). Większość respondentów przewiduje, że kondycja gospodarki krajowej pogorszy się w ciągu najbliższych dwunastu miesięcy (53 proc., +22 punkty procentowe).

Jednocześnie poparcie dla euro rośnie i osiągnęło najwyższy poziom w historii: ośmiu na dziesięciu respondentów w strefie euro (+3 punkty procentowe) i 72 proc. w całej UE (+3 punkty procentowe) opowiada się za europejską unią gospodarczą i walutową z jedną walutą – euro.

Ponad połowa Europejczyków (56 proc.) uważa, że największy pakiet bodźców gospodarczych w UE – NextGenerationEU – może być skutecznym rozwiązaniem w obliczu aktualnych wyzwań gospodarczych. 

Główne obawy Europejczyków dotyczące UE i swojego kraju

Główne obawy Europejczyków odzwierciedlają pesymistyczne postrzeganie gospodarki.

W skali krajowej i unijnej nastąpił gwałtowny wzrost inflacji i kosztów energii. Te kwestie zajmują odpowiednio pierwsze i drugie miejsce, jeśli chodzi o wyrażane obawy. W odpowiedzi na pytanie o najważniejsze problemy, przed którymi stoi obecnie UE, ponad jedna trzecia respondentów wymienia „wzrost cen/inflacji/kosztów utrzymania” (34 proc., +10 punktów procentowych od lutego i obecnie na pierwszym miejscu) oraz „zaopatrzenie w energię” (28 proc., +12 punktów procentowych i obecnie na drugim miejscu z poprzedniego siódmego) oraz „sytuację międzynarodową” (również 28 proc.).

Wzrost cen/inflacji/kosztów utrzymania stanowi również jeden z głównych problemów na poziomie krajowym dla ponad połowy ankietowanych (54 proc., +13 punktów procentowych). Kolejne kwestie to „zaopatrzenie w energię” (22 proc., +11 punktów procentowych) i „sytuacja gospodarcza” (20 proc., +1 punkt procentowy). Nie jest to zaskakujące, ponieważ ponad sześciu na dziesięciu respondentów (62 proc.) twierdzi, że wojna w Ukrainie znacząco wpływa na ich sytuację finansową. 

COVID-19

Europejczycy nadal pozytywnie oceniają krajową i unijną reakcję na pandemię koronawirusa. Ponad połowa ankietowanych jest zadowolona z działań, które dotyczą zwalczania pandemii koronawirusa, podjętych przez rząd i przez UE (56 proc. w obu przypadkach). Ponadto w 23 państwach członkowskich wzrosło zadowolenie z tej reakcji, zarówno na poziomie unijnym, jak i krajowym. Wzrosło również zaufanie wobec UE, jeśli chodzi o podejmowanie właściwych decyzji w przyszłości w odpowiedzi na pandemię koronawirusa. Obecnie takie zaufanie deklaruje sześć na dziesięć osób (63 proc., +3 punkty procentowe).

Kontekst

Standardowe badanie Eurobarometr z lata 2022 r. (EB 97) przeprowadzono w formie bezpośrednich i internetowych rozmów w dniach od 17 czerwca do 17 lipca 2022 r. W badaniu wzięło udział 26 468 obywateli UE w 27 państwach członkowskich. Informacje na temat Eurobarometru i wszystkich badań można znaleźć na tej stronie internetowej.