2023-06-01
wydarzenia
Europejska inicjatywa obywatelska: Komisja podejmuje decyzję o zarejestrowaniu inicjatywy dotyczącej wzajemnego uznawania w Unii prawomocnych wyroków
Komisja podjęła decyzję o zarejestrowaniu europejskiej inicjatywy obywatelskiej zatytułowanej „Skuteczne wprowadzenie w życie w krajach UE koncepcji precedensu sądowego”.
Organizatorzy inicjatywy wzywają Komisję do wprowadzenia mechanizmu gwarantującego wzajemne uznawanie prawomocnych orzeczeń sądowych wydanych przez sądy innych państw członkowskich w podobnych lub identycznych sprawach, które wymagają stosowania prawa unijnego i mają skutki transgraniczne, a także umożliwienia powoływania się na krajowe precedensy sądowe, co do których rozstrzygnięcie wydały sądy danego państwa.
Decyzja o rejestracji inicjatywy ma charakter prawny i nie przesądza o ostatecznych prawnych i politycznych wnioskach Komisji w sprawie tej inicjatywy, ani o działaniach, jakie ewentualnie podejmie, jeżeli inicjatywa zyska niezbędne poparcie.
Ponieważ europejska inicjatywa obywatelska spełnia formalne warunki określone w odpowiednich przepisach, Komisja uważa, że jest ona prawnie dopuszczalna. Na tym etapie Komisja nie bada jednak wniosku pod względem merytorycznym.
Co dalej?
Od momentu zarejestrowania inicjatywy jej organizatorzy mają sześć miesięcy na rozpoczęcie zbierania podpisów. Jeżeli w ciągu roku europejską inicjatywę obywatelską poprze milion osób z co najmniej siedmiu państw członkowskich, Komisja będzie musiała zareagować. Komisja może podjąć decyzję o przyjęciu wniosku bądź o jego odrzuceniu, przy czym w obu wypadkach będzie zobowiązana przedstawić uzasadnienie.
Kontekst
Europejska inicjatywa obywatelska została wprowadzona Traktatem z Lizbony jako mechanizm, przy pomocy którego obywatele mogą kształtować politykę. Oficjalnie wprowadzono ją w kwietniu 2012 r. Formalna rejestracja europejskiej inicjatywy obywatelskiej otwiera procedurę, w ramach której milion obywateli z co najmniej siedmiu państw członkowskich UE może zwrócić się do Komisji Europejskiej o przedłożenie wniosków ustawodawczych w dziedzinach, w których posiada ona takie uprawnienia. Warunki dopuszczalności są następujące: 1) proponowane działanie nie wykracza w sposób oczywisty poza kompetencje Komisji w zakresie przedkładania wniosku dotyczącego aktu prawnego, 2) nie jest ono oczywistym nadużyciem, nie jest w sposób oczywisty niepoważne, uciążliwe ani 3) sprzeczne z wartościami Unii.
Od czasu wprowadzenia europejskiej inicjatywy obywatelskiej Komisja otrzymała 126 wniosków o zarejestrowanie inicjatyw, z których 101 spełniało warunki konieczne do rejestracji.