Komisja Europejska przyjęła wstępny podział 150 mld euro pomocy finansowej na wzmocnienie gotowości obronnej w całej Unii.

Ten istotny krok, podjęty w ramach programu Security Action for Europe (SAFE), ma na celu zwiększenie zdolności obronnych UE, pomoc państwom członkowskim w likwidacji krytycznych luk oraz wspólne zakupy produktów obronnych.

Wstępny podział środków pomiędzy państwa członkowskie jest dostępny tutaj.

Po przyjęciu programu przez Radę w maju 2025 r. SAFE spotkał się z dużym zainteresowaniem – 19 państw członkowskich wyraziło chęć udziału i ubiega się o wsparcie przekraczające dostępny budżet.

SAFE zapewni długoterminowe, nisko oprocentowane pożyczki, które pomogą państwom członkowskim w zakupie pilnie potrzebnego sprzętu obronnego. Program umożliwi również dalsze wsparcie Ukrainy poprzez włączenie jej przemysłu obronnego do instrumentu od samego początku. SAFE przewiduje 10-letni okres karencji w spłacie pożyczek, konkurencyjne stopy procentowe oraz możliwość zawierania umów dwustronnych z państwami trzecimi w celu poszerzenia zakresu uprawnionych beneficjentów.

Państwa członkowskie mogą teraz przygotować swoje krajowe plany inwestycyjne, opisujące wykorzystanie potencjalnej pomocy finansowej, które mają zostać przedstawione do końca listopada 2025 r. Komisja następnie oceni te plany, aby pierwsze wypłaty mogły nastąpić na początku 2026 r.

Kontekst

Rozporządzenie SAFE zostało przyjęte 27 maja 2025 r. w ramach inicjatywy Readiness 2030, ambitnego pakietu obronnego zapewniającego państwom członkowskim UE instrumenty finansowe, które mają pobudzić znaczący wzrost inwestycji w zdolności obronne.

SAFE umożliwi państwom członkowskim natychmiastowe i znaczące zwiększenie inwestycji obronnych poprzez wspólne zakupy z europejskiego przemysłu obronnego, koncentrując się na zdolnościach priorytetowych. Przyczyni się to do zapewnienia interoperacyjności, przewidywalności oraz obniżenia kosztów, wzmacniając europejską bazę przemysłu obronnego.

Ukraina oraz państwa EFTA/EEA będą mogły uczestniczyć we wspólnych zamówieniach, a także możliwe będzie dokonywanie zakupów z ich przemysłów obronnych.

SAFE pozwoli także krajom przystępującym do UE, krajom kandydującym, potencjalnym kandydatom oraz państwom, które podpisały z UE partnerstwa w dziedzinie bezpieczeństwa i obrony, na udział we wspólnych zamówieniach oraz wniesienie wkładu w łączny popyt. Będą one również mogły negocjować szczególne, wzajemnie korzystne porozumienia dotyczące udziału ich przemysłów w takich zamówieniach.