Komisja określiła 151 regionów w UE jako regionalne doliny innowacji (RIV) w ramach Nowego europejskiego planu na rzecz innowacji (NEIA).

Łącząc szereg regionów w całej Europie o różnych poziomach innowacji i łącząc ich kluczowe podmioty innowacyjne, RIV mają na celu wzmocnienie regionalnych ekosystemów innowacji, wypełnienie luki innowacyjnej w Europie i poprawę ogólnych wyników Europy w zakresie innowacji.

UE wesprze tę inicjatywę kwotą 116 mln EUR w ramach programu „ Europejskie ekosystemy innowacji” (EIE) w ramach programu „Horyzont Europa”, unijnego programu w zakresie badań naukowych i innowacji oraz instrumentu międzyregionalnych inwestycji innowacyjnych (I3) Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego. 72 regiony o różnych poziomach rozwoju i innowacyjności są na dobrej drodze do przekształcenia się w regionalne doliny innowacji, pod warunkiem podpisania umów o udzielenie dotacji.

Regiony te zobowiązały się do wzmocnienia swojej polityki i inwestycji w zakresie innowacji, koncentrując się na wyzwaniach, przed którymi stoi UE, jak określono w NEIA.  Obejmują one zmniejszenie zależności od paliw kopalnych, zwiększenie światowego bezpieczeństwa żywnościowego, opanowanie transformacji cyfrowej (w tym cyberbezpieczeństwa), poprawę opieki zdrowotnej i zwiększenie obiegu zamkniętego.

W następstwie zaproszenia do wyrażenia zainteresowania, które mają stać się kolejnymi RIV, zidentyfikowano dodatkowe 79 regionów, w oparciu o ich zobowiązania do poprawy koordynacji i ukierunkowania inwestycji i polityk innowacyjnych, zaangażowania się we współpracę międzyregionalną w celu dalszego rozwoju innowacji oraz wzmocnienia i połączenia ich regionalnych ekosystemów innowacji.

Oprócz finansowania Komisja będzie również wspierać te regiony poprzez działania na rzecz budowania społeczności, wydarzenia służące nawiązywaniu kontaktów i ukierunkowane działania komunikacyjne.

Kontekst ogólny

Nowy europejski plan na rzecz innowacji (NEIA)

Innowacje są przekrojowym priorytetem przyczyniającym się zarówno do transformacji ekologicznej, jak i cyfrowej, konkurencyjności Europy, bezpieczeństwa gospodarczego i otwartej strategicznej autonomii. W lipcu 2022 r. Komisja uruchomiła NEIA, aby Europa znalazła się w czołówce nowej fali innowacji w dziedzinie najbardziej zaawansowanych technologii.  25 działań przedstawionych w NEIA, pogrupowanych w ramach pięciu obszarów przewodnich, ma na celu: 1) poprawę finansowania przedsiębiorstw scale-up zajmujących się najbardziej zaawansowanymi technologiami, 2) umożliwienie innowacji w zakresie najbardziej zaawansowanych technologii poprzez przestrzenie eksperymentalne i zamówienia publiczne, 3) przyspieszenie i wzmocnienie innowacji w europejskich ekosystemach innowacji w całej UE oraz rozwiązanie problemu przepaści innowacyjnej, 4) wspieranie, przyciąganie i zatrzymywanie talentów w zakresie najbardziej zaawansowanych technologii oraz 5) udoskonalenie narzędzi kształtowania polityki.

W sprawozdaniu z realizacji NEIA za 2024 r. stwierdzono, że 13 działań zostało zakończonych, a 12 jest w toku.

Regionalne Doliny Innowacji

RIV to działanie w ramach inicjatywy przewodniej NEIA 3. Inicjatywa opiera się na programie prac w zakresie europejskich ekosystemów innowacji w ramach programu „Horyzont Europa” oraz międzyregionalnych inwestycji innowacyjnych (I3) w ramach Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego.

Koncentruje się on na łączeniu regionów w całej UE i poza nią, które zobowiązały się do wzmocnienia swojego ekosystemu innowacji i tworzenia nowych unijnych łańcuchów wartości, aby przyczynić się do realizacji kluczowych priorytetów UE. Wynikające z tego powiązane RIV systematycznie angażują regiony o niższych wynikach w zakresie innowacji, aby jeszcze bardziej zmniejszyć lukę innowacyjną.