Komisja podejmuje kolejny krok na rzecz dostosowania systemu energetycznego UE do wymogów przyszłości, przyjmując pierwszą listę projektów będących przedmiotem wspólnego zainteresowania (PCI) i projektów będących przedmiotem wzajemnego zainteresowania (PMI), która jest w pełni zgodna z Europejskim Zielonym Ładem.

Te kluczowe transgraniczne projekty infrastrukturalne mają pomóc UE w osiągnięciu ambitnych celów w zakresie energii i klimatu. Będą mogły one korzystać z usprawnionych procedur wydawania zezwoleń oraz procedur regulacyjnych, a także kwalifikować się do unijnego wsparcia finansowego z instrumentu „Łącząc Europę”.

Przedmiotowa lista została przyjęta na podstawie zmienionego rozporządzenia w sprawie transeuropejskich sieci energetycznych (TEN-E), które kończy wsparcie dla infrastruktury paliw kopalnych i koncentruje się na transgranicznej infrastrukturze energetycznej przyszłości. Wykaz obejmuje projekty PCI na terytorium Unii, a także – po raz pierwszy – projekty PMI, które służą połączeniu UE z innymi państwami. Komisja będzie pilnować szybkiej realizacji projektów, tak aby mogły się one przyczynić do podwojenia przepustowości sieci UE do 2030 r. i osiągnięcia celu dotyczącego udziału energii ze źródeł odnawialnych na poziomie 42,5 %.

Jeśli chodzi o 166 zakwalifikowanych projektów PCI i PMI, to:

• ponad połowę (85) stanowią projekty dotyczące energii elektrycznej, sieci morskich oraz inteligentnych sieci elektroenergetycznych, z których szereg ma zostać uruchomionych w latach 2027–2030;
• po raz pierwszy uwzględniono w wykazie projekty dotyczące wodoru i elektrolizerów (65), które mają odegrać istotną rolę w umożliwieniu integracji systemu energetycznego i dekarbonizacji przemysłu UE;
• lista obejmuje również 14 projektów dotyczących sieci przesyłu CO2 zgodnie z celami polegającymi na stworzeniu rynku wychwytywania i składowania dwutlenku węgla.

Lista projektów PCI i PMI, po jej przyjęciu w dniu dzisiejszym przez Komisję jako akt delegowany na podstawie rozporządzenia TEN-E, zostanie przedłożona celem kontroli Parlamentowi Europejskiemu i Radzie. Obie instytucje mają dwa miesiące na przyjęcie albo odrzucenie listy w całości, ale nie mogą dokonywać w niej zmian. Na wniosek współprawodawców procedura ta może zostać wydłużona o dwa miesiące. Po przyjęciu listy Komisja będzie współpracować z projektodawcami i państwami członkowskimi w celu wsparcia szybkiej realizacji przedmiotowego wykazu projektów, zgodnie ze wzmocnionymi środkami zaproponowanymi dziś w planie działania UE na rzecz sieci elektroenergetycznych.

Kontekst

Przyjęty wykaz to szósta unijna lista projektów będących przedmiotem wspólnego zainteresowania, a zarazem pierwsza unijna lista projektów będących przedmiotem wspólnego i wzajemnego zainteresowania ustanowiona na podstawie rewizji rozporządzenia TEN-E w 2022 r. Zmienione rozporządzenie służy zapewnieniu, aby wspierane przez UE transgraniczne projekty infrastruktury energetycznej pomagały Unii w realizacji celów w zakresie klimatu i energii określonych w Europejskim Zielonym Ładzie. Jak przewidziano w rozporządzeniu TEN-E, tego rodzaju listy projektów przyjmuje się co dwa lata po szeroko zakrojonych konsultacjach z zainteresowanymi stronami w ramach grup regionalnych ustanowionych rozporządzeniem TEN-E.