Komisja z zadowoleniem przyjmuje przyjętą na Zgromadzeniu Ogólnym Organizacji Narodów Zjednoczonych (ZO ONZ) deklarację polityczną w sprawie zintensyfikowania działań przeciwko oporności na środki przeciwdrobnoustrojowe.

Na posiedzeniu ministerialnym wysokiego szczebla w Nowym Jorku państwa członkowskie ONZ, w tym państwa członkowskie UE, oraz UE zobowiązały się do podjęcia konkretnych działań mających na celu rozwiązanie problemu oporności na środki przeciwdrobnoustrojowe we wszystkich sektorach poprzez podejście „Jedno zdrowie”, w którym uznaje się, że zdrowie ludzi, zwierząt i środowiska jest nierozerwalnie powiązane.

Deklaracja jest wyraźnym sygnałem globalnego konsensusu co do konieczności zajęcia się tym poważnym globalnym zagrożeniem dla zdrowia, które w 2021 r. było bezpośrednio przyczyną prawie 1,2 mln zgonów na całym świecie i przyczyniło się do kolejnych 4,7 mln zgonów w tym samym roku. Szacuje się, że w 2050 r. na całym świecie może dojść do ponad 8,2 mln zgonów związanych z opornymi bakteriami, jeżeli nie zostaną podjęte pilne działania.

Przywódcy polityczni zobowiązali się do wprowadzenia szeregu środków mających na celu zwalczanie oporności na środki przeciwdrobnoustrojowe, w tym lepszego zapobiegania, nadzoru, monitorowania, finansowania, dostępu, innowacji i podnoszenia świadomości. Wśród zobowiązań zawartych w dzisiejszej deklaracji znajdują się:

• Cel polegający na zmniejszeniu do 2030 r. liczby zgonów spowodowanych opornością bakterii na środki przeciwdrobnoustrojowe na świecie o 10 %.
• Wdrażanie krajowych planów działania przez wszystkie państwa w celu rozwiązania problemu oporności na środki przeciwdrobnoustrojowe w ramach podejścia „Jedno zdrowie”.
• Ustanowienie niezależnego zespołu ds. opartych na dowodach działań przeciwko oporności na środki przeciwdrobnoustrojowe. Panel, który UE pomoże sfinansować 2,5 mln EUR w 2025 r., zgromadzi i skonsoliduje dane na temat oporności na środki przeciwdrobnoustrojowe oraz zapewni wskazówki decydentom na całym świecie.
• Wykorzystanie istniejących ram w celu wymiany doświadczeń i najlepszych praktyk oraz oceny postępów we wdrażaniu krajowych planów działania, przy wykorzystaniu powyższych wytycznych naukowych. Podczas regularnych posiedzeń ministerialnych podsumowane zostaną postępy na całym świecie.
• Zobowiązanie do znaczącego ograniczenia stosowania antybiotyków w sektorze rolno-spożywczym do 2030 r.
• Promowanie zrównoważonego finansowania, ze szczególnym wsparciem dla krajów o niskim i średnim dochodzie, oraz mapowanie dostępnych środków finansowych na rzecz oporności na środki przeciwdrobnoustrojowe.

Tło

Oporność na środki przeciwdrobnoustrojowe jest jednym z największych zagrożeń dla zdrowia naszych czasów i stanowi znaczne obciążenie dla naszych systemów opieki zdrowotnej. W Europie 1 na 5 zakażeń bakteryjnych jest oporny na antybiotyki, przy czym w niektórych państwach członkowskich odsetek ten wynosi 40 %.

Ponadto oporność na środki przeciwdrobnoustrojowe ma poważne skutki gospodarcze – szacuje się, że same systemy opieki zdrowotnej kosztują dodatkowe 1 bln USD do 2050 r. W Europie obecny szacowany koszt oporności na środki przeciwdrobnoustrojowe wynosi 11,7 mld EUR rocznie w wydatkach na opiekę zdrowotną i utracie wydajności.

Na szczeblu UE oporność na środki przeciwdrobnoustrojowe jest jednym z najwyższych priorytetów w zakresie zdrowia publicznego, odzwierciedlonym w działaniach podejmowanych w celu rozwiązania tego problemu na wszystkich poziomach ekosystemu. Wśród kluczowych środków UE służących zwalczaniu oporności na środki przeciwdrobnoustrojowe znajdują się cele dotyczące ograniczenia spożycia antybiotyków u ludzi, przepisy ograniczające antybiotyki u zwierząt gospodarskich, inwestycje w badania i rozwój wspierające rozwój nowych antybiotyków oraz wzmocnione monitorowanie środowiska w celu zapobiegania zanieczyszczeniu gleby i wody pozostałościami antybiotyków.

Ponadto Komisja rozpoczęła również w tym tygodniu nową kampanię mającą na celu promowanie większej świadomości młodych ludzi na temat oporności na środki przeciwdrobnoustrojowe oraz zwalczanie oporności na środki przeciwdrobnoustrojowe w ramach podejścia obejmującego całe społeczeństwo. UE jest również zdecydowanym orędownikiem silniejszej reakcji „Jedno zdrowie” na zagrożenie związane z opornością na środki przeciwdrobnoustrojowe na całym świecie.