Według opublikowanego w dn. 14.11.2023 r. nowego badania Eurobarometr niedobór wykwalifikowanej siły roboczej to jeden z najpoważniejszych problemów małych i średnich przedsiębiorstw (MŚP) w UE. Problem ten nasilał się latami. Dziś dotyczy wszystkich państw członkowskich UE oraz wszystkich sektorów gospodarki.

Wspomniane badanie jest użytecznym narzędziem pozwalającym zrozumieć wpływ niedoboru wykwalifikowanej siły roboczej na MŚP i zostanie ono uwzględnione w procesie kształtowania polityki Komisji. Będzie na przykład stanowiło źródło informacji przy wdrażaniu pakietu pomocy gospodarczej dla MŚP, który przyjęto we wrześniu 2023 r. i który przewiduje różne działania mające na celu zmniejszenie niedoboru kadr w unijnych MŚP. Nowe badanie jest uzupełnieniem innego niedawno opublikowanego badania Eurobarometr, w ramach którego skupiono się m.in. na podejmowanych przez przedsiębiorstwa działaniach szkoleniowych i działaniach związanych z podnoszeniem kwalifikacji.

Oto kilka najważniejszych wniosków płynących z nowego badania Eurobarometr.

Niedobór wykwalifikowanej siły roboczej stanowi poważny problem dla najmniejszych po średnie przedsiębiorstwa w Europie – wskazało na niego 53 proc. mikroprzedsiębiorstw (<10 pracowników), 65 proc. małych przedsiębiorstw (10–49 pracowników) oraz 68 proc. średnich przedsiębiorstw (50–249 pracowników). Na przestrzeni ostatnich dwóch lat 61 proc. mikroprzedsiębiorstw i 80 proc. średnich przedsiębiorstw miało trudności ze znalezieniem i zatrudnieniem pracowników posiadających odpowiednie umiejętności.
MŚP najczęściej borykają się z niedoborem kadry o kwalifikacjach technicznych, czyli pracowników laboratoryjnych, mechaników itp. Niemal połowa (42 proc.) europejskich MŚP wskazała, że mierzy się z niedoborem wykwalifikowanej kadry. Problem ten jest szczególnie dotkliwy dla MŚP z sektora przemysłu i przemysłu wytwórczego, gdzie odpowiednio 47 i 50 proc. MŚP stwierdziło, że napotyka trudności w zatrudnianiu pracowników o odpowiednich kwalifikacjach technicznych.
Skutki tych niedoborów dla MŚP są różne – prowadzą do zwiększonego obciążenia pracą obecnego personelu, strat w sprzedaży, utraty możliwości sprzedażowych, jak i mniejszych dochodów i zahamowania rozwoju.
Tylko jedno na siedem (14 proc.) MŚP mówi o zatrudnianiu pracowników z innych państw członkowskich UE jako sposobie na rozwiązanie problemu niedoboru wykwalifikowanej siły roboczej. Odsetek ten jest wyższy w przypadku większych MŚP. Jako główne przeszkody w rozszerzaniu rekrutacji na wykwalifikowanych pracowników z całej UE wskazano barierę językową oraz, choć w mniejszym stopniu, trudności administracyjne.
Większość MŚP wyraziła względne zadowolenie z otrzymanego wsparcia politycznego mającego na celu zaradzić niedoborowi wykwalifikowanej kadry, wskazując jednocześnie na dalsze możliwości poprawy sytuacji. Jako politykę najlepiej wspierającą ich potrzeby mikroprzedsiębiorstwa wymieniają głównie zachęty podatkowe (39 proc.) i dotacje bezpośrednie (28 proc.). 38 proc. średnich przedsiębiorstw podkreśla natomiast przydatność szkoleń mających na celu podniesienie kwalifikacji.

Więcej informacji:
Badanie Eurobarometr 537 „MŚP i niedobór wykwalifikowanej siły roboczej”