Platforma na rzecz technologii strategicznych dla Europy (STEP) obchodzi pierwszy rok działalności na rzecz rozwoju i produkcji technologii krytycznych w Europie.

W ciągu ostatniego roku STEP połączył potencjał inwestycyjny 11 programów UE, uruchamiając ponad 15 mld euro na wsparcie konkurencyjności Europy w trzech strategicznych sektorach: technologie cyfrowe i innowacje w dziedzinie najbardziej zaawansowanych technologii, czyste i zasobooszczędne technologie oraz biotechnologie.

Do tej pory uruchomiono 9,1 mld euro z funduszy UE na rzecz STEP w ramach pięciu programów zarządzanych bezpośrednio przez Komisję, a mianowicie programu „Cyfrowa Europa”, Europejskiego Funduszu Obronnego, Programu UE dla zdrowia, programu „Horyzont Europa” i funduszu innowacyjnego. Dodatkowe 6,1 mld euro z funduszy UE jest uruchamiane na rzecz STEP dzięki przeprogramowaniu funduszy polityki spójności przez 11 pionierskich państw członkowskich UE.

Grupa zadaniowa Komisji ds. STEP współpracuje z 27 państwami członkowskimi UE. Grupa zadaniowa STEP regularnie współpracuje z promotorami projektów, instytucjami zarządzającymi i odpowiednimi stowarzyszeniami w celu poprawy struktury i zrozumienia ich potrzeb inwestycyjnych. Szeroko zakrojone działania informacyjne i specjalna ankieta, na którą odpowiedziało około 500 organizacji badawczych i branżowych, potwierdziły silne zapotrzebowanie na uproszczenie dostępu do finansowania UE.

Opierając się na sukcesie STEP, przewodnicząca Ursula von der Leyen zasugerowała w swoim piśmie do przywódców UE przed nadzwyczajnym posiedzeniem Rady Europejskiej w dniu 6 marca, że STEP można by jeszcze bardziej wykorzystać poprzez rozszerzenie jego zakresu na wszystkie technologie istotne dla sektora obronnego.

Lepszy i usprawniony dostęp do możliwości finansowania

Portal STEP zapewnia promotorom projektów kompleksową, zorientowaną na użytkownika platformę umożliwiającą im dostęp do wszystkich możliwości finansowania STEP we wszystkich programach UE i państwach członkowskich. Do tej pory opublikowano około 60 zaproszeń do składania wniosków na szczeblu unijnym i krajowym, a około 40 z nich pozostaje otwartych do składania.

Promowanie projektów UE o dużym potencjale na rzecz lepszego dostępu do finansowania

Portal STEP prezentuje obecnie pierwsze 142 projekty o wysokim potencjale, którym Komisja przyznała pieczęć STEP. Promotorzy projektów są informowani o możliwościach finansowania oraz o usługach doradczych, a ich projekty są widoczne dla inwestorów prywatnych i publicznych, w tym partnerów wykonawczych, takich jak Grupa Europejskiego Banku Inwestycyjnego (EBI) lub krajowe banki prorozwojowe.

Do najważniejszych przykładów pieczęci STEP przyznawanych przez Komisję w 23 państwach członkowskich należą:

• Technologie cyfrowe: OpenEuroLLM zgromadzi unijne startupy, laboratoria badawcze i jednostki przyjmujące obliczenia superkomputerowe z całej UE, aby przeszkolić pierwszą w historii rodzinę wielkojęzykowych modeli open source dla sztucznej inteligencji obejmujących wszystkie języki urzędowe i przyszłe języki UE.
• Czysta technologia: Energy Observer 2 we Francji i Holandii będzie pierwszym na świecie statkiem towarowym napędzanym wodorem, wyposażonym w zaawansowane zbiorniki kriogeniczne do przechowywania wodoru i technologii ogniw paliwowych w celu zmniejszenia emisji z transportu morskiego o 98%.
• Biotechnologia: PHARMSD 3.0 z Portugalii ma na celu ustanowienie nowego standardu dla ciągłej produkcji farmaceutycznej z optymalizacją suszenia rozpyłowego, metody, która zamienia płynne preparaty leków w stabilne proszki.

STEP ma na celu pozyskanie i zmniejszenie ryzyka inwestycji prywatnych w projekty UE o dużym potencjale. Grupa zadaniowa STEP zwraca się do inwestorów prywatnych w celu promowania projektów STEP Seals, zwiększenia ich widoczności i określenia ścieżek inwestycyjnych.

Kolejne kroki w 2025 r.

Oczekuje się, że pozytywny impuls STEP wzmocni się w 2025 r. przy wsparciu państw członkowskich na rzecz powodzenia innowacyjnych projektów i zmniejszenia zależności od technologii strategicznych. Zachęca się państwa członkowskie do wykorzystywania możliwości STEP w ramach NextGenerationEU/Funduszu na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności. Mogą one realokować zasoby na projekty opatrzone znakiem STEP i przenosić do 6 % puli środków z RRF do modułu krajowego w InvestEU w celu sfinansowania tych projektów.