Komisja Europejska opublikowała zaktualizowane modele pomocy państwa zawierające wskazówki, aby wspierać państwa członkowskie w opracowywaniu środków, które zostaną włączone do ich krajowych planów odbudowy i zwiększania odporności („KPO”), zgodnie z unijnymi zasadami pomocy państwa.

W szczególności zaktualizowane dokumenty techniczne pomogą państwom członkowskim w opracowaniu środków, które przyczynią się do wdrożenia Europejskiego Zielonego Ładu, pomagając jednocześnie w wyeliminowaniu zależności od rosyjskich paliw kopalnych i przyspieszeniu transformacji ekologicznej, jak określono w planie REPowerEU.

Zaktualizowane modele zawierające wskazówki

Instrument na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności („RRF”) – kluczowe narzędzie stanowiące podstawę planu odbudowy dla Europy NextGenerationEU o wartości 800 mld euro – wspiera skoordynowane planowanie i finansowanie transgranicznej i krajowej infrastruktury, jak również projektów energetycznych i reform, aby złagodzić gospodarcze i społeczne skutki pandemii koronawirusa, przyspieszyć transformację ekologiczną i cyfrową oraz zwiększyć ogólną odporność Unii. W lutym 2023 r. zmieniono rozporządzenie w sprawie RRF, aby włączyć rozdziały poświęcone RePowerEU do istniejących KPO państw członkowskich. Aby zapewnić szybkie uruchomienie środków REPowerEU, Komisja zachęca państwa członkowskie do przedłożenia ich zmienionych KPO najpóźniej do 30 kwietnia 2023 r.

W grudniu 2020 r. Komisja opublikowała modele zawierające wskazówki, aby wesprzeć państwa członkowskie w opracowywaniu środków pomocy państwa stanowiących część ich KPO. Modele te obejmują liczne rodzaje projektów inwestycyjnych zgodnych z europejskimi inicjatywami przewodnimi zawartymi w sporządzonej przez Komisję rocznej strategii zrównoważonego wzrostu gospodarczego na 2021 r. Aby pomóc państwom członkowskim w zmodyfikowaniu ich planów w kontekście REPowerEU, Komisja dokonała obecnie ukierunkowanej aktualizacji modeli, które są najbardziej istotne dla opracowania nowych środków w ramach rozdziałów dotyczących REPowerEU.

W szczególności modele dostosowano do nowych wytycznych w sprawie pomocy państwa na cele związane z klimatem, ochroną środowiska i energią z 2022 r., zmienionych zasad ramowych dotyczących pomocy państwa na działalność badawczą, rozwojową i innowacyjną, nowych tymczasowych ram kryzysowych i przejściowych oraz zatwierdzonej zmiany ogólnego rozporządzenia w sprawie wyłączeń grupowych.

Komisja zmieniła następujące modele:

Kontekst

Wszystkie inwestycje i reformy stanowiące pomoc państwa uwzględnione w krajowych planach naprawy przedstawionych w kontekście RRF muszą być zgłoszone Komisji do uprzedniego zatwierdzenia, chyba że są one objęte jedną z zasad dotyczących wyłączeń grupowych w odniesieniu do pomocy państwa.

Aby ułatwić szybkie wdrożenie RRF, Komisja w pierwszej kolejności ocenia środki stanowiące pomoc państwa zawarte w krajowych planach odbudowy przedstawionych w kontekście RRF i udziela państwom członkowskim wskazówek i wsparcia na etapach przygotowawczych opracowywania krajowych planów. Jednocześnie Komisja dopilnowuje przy podejmowaniu decyzji, aby przestrzegane były obowiązujące zasady pomocy państwa. Dzięki temu będzie można zachować równe warunki działania na jednolitym rynku i zapewnić, by środki RRF były wykorzystywane w sposób minimalizujący zakłócenia konkurencji, nie wypierając inwestycji prywatnych.

W grudniu 2020 r. Komisja opublikowała jedenaście modeli pomocy państwa zawierających wskazówki dla poszczególnych sektorów w odniesieniu do przypadków, kiedy: (i) pomoc państwa może być wyłączona i dlatego uprzednie powiadomienie Komisji nie jest konieczne; (ii) pomoc państwa istnieje, jednak powiadomienie nie jest konieczne, ponieważ jest ona objęta wyłączeniem grupowym; oraz (iii) pomoc państwa istnieje i konieczne jest powiadomienie. Komisja oświadczyła, że w razie potrzeby modele zawierające wskazówki mogą być i będą aktualizowane.

W lutym 2023 r. Parlament Europejski i Rada formalnie zatwierdziły zmienione rozporządzenie w sprawie RRF, aby włączyć rozdziały dotyczące REPowerEU do krajowych KPO. W marcu 2023 r. w wytycznych dotyczących planów odbudowy i zwiększania odporności w kontekście REPowerEU Komisja wezwała państwa członkowskie do przedłożenia ich zmienionych planów, zawierających dodatkowe rozdziały dotyczące REPowerEU najpóźniej do 30 kwietnia 2023 r.