Komisja Europejska ogłosiła, że przeznaczy 121 mln euro na inwestycje w nowe projekty zintegrowane w ramach programu działań na rzecz środowiska i klimatu (LIFE). W porównaniu z ubiegłym rokiem kwota ta wzrosła o 20 procent. Środki te zostaną przeznaczone na wsparcie ekologicznej odbudowy gospodarki oraz pomogą Belgii, Niemcom, Irlandii, Francji, Węgrom, Włochom, Łotwie, Holandii, Polsce, Portugalii i Słowacji osiągnąć ich cele ekologiczne. Komisja spodziewa się, że projekty zintegrowane pomogą uruchomić znaczne dodatkowe środki, pomagając państwom członkowskim w wykorzystaniu innych źródeł finansowania unijnego, w tym funduszy rolniczych, strukturalnych, regionalnych i badawczych, a także funduszy krajowych i inwestycji sektora prywatnego.

Finansowanie otrzymają m.in. 2 projekty z Polski: Przygotowanie do działań w dziedzinie klimatu w Małopolsce oraz Sprzątanie terenów nad rzeką Pilicą. Więcej informacji nt. projektów można znaleźć tutaj.

Jak zaznaczył wiceprzewodniczący wykonawczy Komisji Europejskiej Frans Timmermans:

Aby zrealizować Europejski Zielony Ład, musimy zacząć uruchamiać bezprecedensowe środki przeznaczone w naszym długoterminowym budżecie i funduszu odbudowy na zieloną transformację Europy. Projekty zintegrowane programu LIFE wspierają konkretne działania na rzecz ochrony środowiska, odbudowy zasobów przyrodniczych i wspierania różnorodności biologicznej. Inwestując w nowe projekty zintegrowane, pomagamy krajom i regionom skutecznie stawić czoła kryzysowi klimatycznemu i kryzysowi różnorodności biologicznej oraz budować zrównoważoną i sprawiedliwą przyszłość.

Komisarz ds. środowiska, oceanów i rybołówstwa Virginijus Sinkevičius dodał:

Środki przeznaczone na nowe projekty zintegrowane zapewnią wsparcie w przechodzeniu na zieloną gospodarkę, odbudowie zasobów przyrodniczych i odtwarzaniu różnorodności biologicznej, a także przyczynią się do poprawy odporności na zmianę klimatu w 11 zaangażowanych państwach. Projekty zintegrowane oferują państwom członkowskim znacznie większe środki finansowe i możliwości niż tradycyjne projekty LIFE, a tym samym pozwalają im na realizację długoterminowych strategii, które umożliwią dokonanie rzeczywistych zmian w środowisku i poprawę warunków życia.

Dzięki nowemu i zwiększonemu finansowaniu z programu LIFE wsparcie otrzyma dwanaście dużych projektów w dziedzinie środowiska i klimatu w jedenastu państwach członkowskich.

Projekty zintegrowane podnoszą jakość życia obywateli, ponieważ pomagają państwom członkowskim w osiągnięciu zgodności z przepisami unijnymi w sześciu dziedzinach: przyroda, woda, powietrze, odpady, łagodzenie zmiany klimatu oraz przystosowanie się do zmiany klimatu. Zapewniają one wsparcie dla planów niezbędnych do wdrożenia przepisów w zakresie środowiska i klimatu w sposób skoordynowany i na dużą skalę terytorialną. Zapowiedziane dzisiaj inwestycje w ramach programu LIFE mają uruchomić znaczne dodatkowe środki z innych źródeł finansowania unijnego, w tym z funduszy rolniczych, regionalnych i strukturalnych, programu „Horyzont 2020”, a także od podmiotów krajowych i regionalnych oraz inwestorów prywatnych.

Projekty zintegrowane w skrócie

Ochrona przyrody: Pięć projektów ochrony przyrody realizowanych w pięciu państwach członkowskich (Łotwa, Słowacja, Włochy, Holandia i Niemcy) przyczyni się do odbudowy ekosystemów naturalnych, zgodnie z unijną strategią ochrony różnorodności biologicznej 2030, poprzez poprawę zarządzania siecią Natura 2000 i lepsze połączenie jej obszarów chronionych. Korzyści odniosą różne siedliska (w tym lasy, rzeki, grunty rolne, użytki zielone, torfowiska) oraz różne gatunki (między innymi gatunki wodne i ptaki).

Woda: By wspierać wdrażanie ramowej dyrektywy wodnej UE, w ramach projektu realizowanego we Francji wprowadzone zostaną środki mające na celu poprawę jakości wody w regionie Kraj Loary. W Polsce inny projekt przyczyni się do oczyszczenia dorzecza Pilicy, między innymi poprzez działania pilotażowe w zakresie niebieskiej i zielonej infrastruktury.

Gospodarowanie odpadami: By wspierać wdrażanie planu działania UE dotyczącego gospodarki o obiegu zamkniętym, realizowany w Belgii projekt na rzecz ograniczenia ilości odpadów z tworzyw sztucznych będzie zachęcał do zrównoważonego podejścia w tej dziedzinie – od wydłużenia cyklu życia produktów po zapobieganie powstawaniu odpadów, ich ponowne wykorzystanie i recykling.

Łagodzenie zmiany klimatu: Realizowany na Węgrzech projekt pomoże ograniczyć uzależnienie tego państwa od węgla brunatnego. Finansowanie z programu LIFE pomoże Węgrom w stopniowej dekarbonizacji elektrowni Mátra poprzez zastąpienie jednostek wytwórczych opalanych węglem brunatnym rozwiązaniami opartymi na technologiach niskoemisyjnych. W Polsce województwo małopolskie skorzysta ze wsparcia z programu LIFE w realizacji Regionalnego Planu Działań dla Klimatu i Energii, aby zagwarantować sprawiedliwą transformację. Z kolei projekt realizowany w Irlandii przywróci około 10 tys. hektarów torfowisk (co odpowiada w przybliżeniu powierzchni Dublina), które mają wysoki potencjał składowania dwutlenku węgla.

Przystosowanie się do zmiany klimatu: Dzięki finansowaniu z programu LIFE portugalskie Azory staną się bardziej odporne na zmianę klimatu. Zespół projektowy pomoże w realizacji regionalnego programu przystosowania się do zmiany klimatu na wszystkich dziewięciu wyspach wchodzących w skład archipelagu.

Opisy projektów można znaleźć w załączniku do tego komunikatu prasowego.

Kontekst

Program LIFE to instrument finansowy UE na rzecz środowiska i działań w dziedzinie klimatu. Jest on realizowany od 1992 r. i współfinansowano z niego łącznie ponad 5,5 tys. projektów w całej UE i w państwach trzecich, przy czym w danym momencie trwa realizacja około 1,1 tys. projektów. Budżet programu na lata 2014–2020 wynosił 3,4 mld euro według cen bieżących. W ramach porozumienia politycznego w sprawie długoterminowego budżetu UE na lata 2021–2027 na program LIFE przewidziano 5,4 mld euro w cenach bieżących, co stanowi wzrost o prawie 60 procent.

Projekty zintegrowane programu LIFE mają za zadanie umożliwić właściwym organom państw członkowskich UE pełne wdrożenie przepisów w zakresie środowiska i klimatu. Projekty zintegrowane zapewniają finansowanie planów, programów i strategii opracowywanych na szczeblu regionalnym, wieloregionalnym lub krajowym. Pomagają one państwom członkowskim w osiągnięciu zgodności z najważniejszymi przepisami unijnymi w sześciu obszarach: przyroda, woda, powietrze, odpady, łagodzenie zmiany klimatu oraz przystosowanie się do zmiany klimatu.

Projekty zintegrowane wyróżnia to, że umożliwiają one państwom członkowskim korzystanie z innych źródeł finansowania unijnego, w tym z funduszy rolniczych, strukturalnych, regionalnych i badawczych, a także z funduszy krajowych i inwestycji sektora prywatnego.