- Arktyka staje się obecnie szybko przedmiotem coraz większego zainteresowania na arenie międzynarodowej – powiedział wiceprzewodniczący Komisji Europejskiej Josep Borrell. Przy okazji rozpoczęcia konsultacji ws. przyszłości tego regionu komisarz ds. środowiska, oceanów i rybołówstwa Virginijus Sinkevičius dodał: - To, co się dzieje w Arktyce, dotyczy całego świata. Dotyczy nas wszystkich.

Komisja Europejska i Europejska Służba Działań Zewnętrznych rozpoczęły konsultacje publiczne w sprawie przyszłego podejścia do polityki UE wobec Arktyki. Konsultacje te będą okazją do szerokiej refleksji na temat polityki UE wobec Arktyki w obliczu nowych wyzwań i nowych możliwości związanych z tym regionem, a także planów UE wynikających z Europejskiego Zielonego Ładu. W ramach konsultacji UE pragnie uzyskać informacje na temat mocnych i słabych stron obecnej polityki z myślą o ewentualnym jej zaktualizowaniu.

Jak zauważył wysoki przedstawiciel i wiceprzewodniczący Komisji Europejskiej Josep Borrell: - Zmiana klimatu powoduje radykalne zmiany w tym regionie, a jednocześnie podnosi jego znaczenie geopolityczne, zwiększając zainteresowanie niektórych podmiotów międzynarodowych nowymi możliwościami strategicznymi i gospodarczymi, jakie ma do zaoferowania Daleka Północ. Musimy zadbać o to, by Arktyka pozostała obszarem pokojowej współpracy, wolnym od poważnych napięć i konfliktów; by dotyczące jej kwestie były rozstrzygane w drodze konstruktywnego dialogu. Unia Europejska musi być w pełni przygotowana do działania w tej nowej sytuacji zgodnie z naszymi interesami i wartościami.

W podobnym duchu wypowiedział się również europejski komisarz ds. środowiska, oceanów i rybołówstwa Virginijus Sinkevičius: - To, co się dzieje w Arktyce, dotyczy całego świata. Dotyczy nas wszystkich. By sprostać wyzwaniom, jakie przyniosą nadchodzące lata, UE musi dawać wyraźny przykład innym aktorom międzynarodowym jasno zdefiniowaną i spójną polityką wobec Arktyki. Przeprowadzając te konsultacje, zasięgamy opinii i odwołujemy się do wiedzy fachowej szerokiego grona respondentów, co pomoże nam przygotować solidną strategię dla tego regionu.

Rozpoczynające się właśnie konsultacje pomogą:

• ponownie przeanalizować rolę UE w sprawach dotyczących Arktyki,
• przeprowadzić przegląd trzech priorytetów wspólnego komunikatu dotyczącego zintegrowanej polityki Unii Europejskiej w sprawie Arktyki i powiązanych działań oraz
• określić ewentualne nowe obszary, które mogłyby zostać w przyszłości objęte tą polityką.

Kluczowymi celami polityki UE w sprawie Arktyki są przeciwdziałanie zmianie klimatu i jej skutkom oraz ochrona środowiska. Priorytetem UE jest jednak także wspieranie zrównoważonego rozwoju Arktyki z korzyścią dla ludności zamieszkującej tej rejon, w tym ludności tubylczej. W związku z tym niezbędne jest ciągłe pogłębianie naszej wiedzy na temat zmian zachodzących w obszarach arktycznych oraz znajdowanie zrównoważonych rozwiązań. U podstaw podejścia UE do Arktyki leżą nauka, innowacje i zdecydowane wsparcie dla współpracy wielostronnej.

Kontekst

Polityka UE wobec Arktyki została opracowana w 2008 r. i od tego czasu była regularnie aktualizowana. Jej obecny kształt określono we wspólnym komunikacie z 2016 r. W grudniu 2019 r. Rada zwróciła się do Komisji i wysokiego przedstawiciela o dalsze wdrażanie tej polityki, jednocześnie rozpoczynając proces jej aktualizowania. W obecnym kształcie skupia się ona na trzech priorytetach: zmiana klimatu i ochrona środowiska Arktyki, zrównoważony rozwój w Arktyce i wokół niej oraz współpraca międzynarodowa w kwestiach dotyczących Arktyki. Rozpoczynające się dziś konsultacje publiczne potrwają do 6 listopada 2020 r.