Przewodnicząca Komisji Europejskiej Ursula von der Leyen otrzymała dziś sprawozdanie końcowe z dialogu strategicznego na temat przyszłości rolnictwa UE przekazane przez przewodniczącego grupy prof. Petera Strohschneidera.

Sprawozdanie zatytułowane „Wspólna perspektywa rolnictwa i żywności w Europie” zawiera ocenę wyzwań i możliwości, a następnie zestaw zaleceń. Propozycje te będą stanowić wytyczne dla prac Komisji Europejskiej przy kształtowaniu wizji rolnictwa i żywności, która ma zostać przedstawiona w ciągu pierwszych 100 dni drugiej kadencji przewodniczącej Ursuli von der Leyen.

Komisja z zadowoleniem przyjmuje ważną pracę wykonaną przez 29 członków dialogu strategicznego od czasu jego zainicjowania przez przewodniczącą Ursulę von der Leyen w styczniu 2024 r. oraz konstruktywne zaangażowanie, jakie wykazali oni w całym procesie, aby sfinalizować i jednogłośnie zatwierdzić sprawozdanie końcowe. Dzisiejsze wyniki pokazują, że konsensus można osiągnąć wśród kluczowych interesów z całego łańcucha rolno-spożywczego, nawet w czasach polaryzacji wokół debaty publicznej na temat kwestii rolno-spożywczych.

Utrzymanie tego podejścia poprzez dalsze wspieranie dialogu i wzajemnego zaufania między różnymi punktami widzenia może pomóc w opracowaniu trwałych rozwiązań dla konkurencyjnych, odpornych, zróżnicowanych i zrównoważonych systemów rolno-spożywczych w UE. W związku z tym Komisja dokładnie oceni zalecenia zawarte w sprawozdaniu dotyczące utworzenia nowej platformy skupiającej podmioty z całego sektora rolno-spożywczego, społeczeństwa obywatelskiego i świata nauki, aby kontynuować refleksję nad strategiami na rzecz zwiększenia zrównoważoności i odporności systemów rolno-spożywczych.

W sprawozdaniu z dialogu stwierdzono, że produkcja żywności i produkcja rolna stanowią zasadniczy element europejskiego społeczeństwa i bezpieczeństwa oraz że różnorodność europejskiej żywności i rolnictwa jest ważnym atutem. Wśród członków dialogu strategicznego panuje zgoda co do tego, że zrównoważony rozwój gospodarczy, środowiskowy i społeczny w sektorze rolno-spożywczym może się wzajemnie wzmacniać, zwłaszcza gdy jest wspierany przez spójne środki polityczne. Podkreśla się również rolę rynków, nawyków żywieniowych i innowacji w stymulowaniu zrównoważonego rozwoju.

Zalecenia wyszczególnione w sprawozdaniu opierają się na pięciu filarach:

• Współpraca na rzecz zrównoważonej, odpornej i konkurencyjnej przyszłości: ta część dotyczy potrzeby dostosowania WPR w kontekście trwającego przejścia na bardziej zrównoważone i konkurencyjne systemy żywnościowe, znaczenia wzmocnienia pozycji rolników w łańcuchu wartości żywności, dostępu do finansowania oraz roli handlu i norm międzynarodowych.
• Dążenie do zrównoważonych systemów rolno-spożywczych: zaleceniaw tej części dotyczą wspierania i promowania zrównoważonych praktyk rolniczych, w tym w odniesieniu do hodowli zwierząt gospodarskich, oraz opowiadają się za zwiększeniem świadomości na temat dobrostanu zwierząt i wzmocnieniem pozycji konsumentów w zakresie wyboru zrównoważonej i zrównoważonej diety.
• Promowanie odporności transformacyjnej: w związku z rosnącymi zagrożeniami środowiskowymi, klimatycznymi, geopolitycznymi i gospodarczymi w sprawozdaniu podkreślono potrzebę wzmocnienia narzędzi zarządzania ryzykiem i zarządzania kryzysowego, a także lepszej ochrony gruntów rolnych i zarządzania nimi, promowania rolnictwa odpornego na wodę oraz opracowania innowacyjnych podejść do hodowli roślin.
• Budowanie atrakcyjnego i zróżnicowanego sektora: w tej sekcji szczegółowo opisano znaczenie wymiany pokoleń i równouprawnienia płci, a także dynamiczne obszary wiejskie i systemy rolno-spożywcze, w tym potrzebę ochrony pracowników.
• Lepszy dostęp do wiedzy i innowacji oraz ich wykorzystanie: w zaleceniach stwierdzono, że należy ułatwić dostęp do wiedzy i umiejętności oraz że cyfryzacja jest szansą.

Sprawozdanie sporządzone w ramach strategicznego dialogu na temat przyszłości rolnictwa UE jest skierowane do Komisji Europejskiej, Parlamentu Europejskiego, państw członkowskich i zainteresowanych stron.

Tło

Strategiczny dialog na temat przyszłości rolnictwa UE, ogłoszony przez przewodniczącą Ursulę von der Leyen w orędziu o stanie Unii we wrześniu 2023 r. i zainicjowany w styczniu 2024 r., zgromadził 29 głównych zainteresowanych stron z europejskiego sektora rolno-spożywczego, społeczeństwa obywatelskiego, społeczności wiejskich i środowisk akademickich w celu osiągnięcia wspólnego zrozumienia i wizji przyszłości rolnictwa i systemów żywnościowych w UE.

Mandat dialogu polegał na zastanowieniu się nad czterema kwestiami:

• W jaki sposób możemy zapewnić naszym rolnikom i społecznościom wiejskim, w których żyją, lepsze perspektywy, w tym odpowiedni poziom życia?
• W jaki sposób możemy wspierać rolnictwo z poszanowaniem ograniczeń naszej planety i jej ekosystemu?
• W jaki sposób możemy lepiej wykorzystać ogromne możliwości, jakie stwarza wiedza i innowacje technologiczne?
• W jaki sposób możemy pomóc w stworzeniu jasnej i pomyślnej przyszłości europejskiego systemu żywnościowego w konkurencyjnym świecie?

Zgodnie z tą strukturą różne grupy robocze utworzone w celu kontynuowania prac. W okresie od stycznia do sierpnia 2024 r. zorganizowano również siedem posiedzeń plenarnych dla wszystkich członków dialogu strategicznego, przy czym przewodnicząca Ursula von der Leyen uczestniczyła w trzech posiedzeniach plenarnych. Ponadto przewodniczący grupy, profesor Strohschneider, zwrócił się o wkład do ogólnounijnych organizacji działających w całym łańcuchu dostaw żywności. Spotkał się również z ministrami rolnictwa państw członkowskich, kolegium komisarzy UE, posłami do Parlamentu Europejskiego oraz przedstawicielami Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów.