W pierwszym roku stosowania systemu jednolitego patentu Europejski Urząd Patentowy (EPO) zarejestrował już ponad 27,000 patentów jednolitych.

Oznacza to, że średnio prawie jedna czwarta (23 %) przyznanych patentów europejskich ma zastosowanie we wszystkich uczestniczących państwach członkowskich. Wskaźnik ten również stale rośnie. Wskaźnik wykorzystania wynosi prawie 50 % wśród wnioskodawców mających siedzibę w Danii i Polsce oraz około 40 % w Hiszpanii. Większość patentów przyznaje się na technologie medyczne (31 %), inżynierię lądową (6 %) i transport (5 %). 

Do tej pory przed Jednolitym Sądem Patentowym wszczęto około 350 spraw. Ten nowy sąd umożliwia obecnie scentralizowane postępowanie sądowe nie tylko w odniesieniu do jednolitych patentów, w odniesieniu do których JSP ma wyłączną kompetencję, ale również w odniesieniu do niejednolitych patentów europejskich, pod pewnymi warunkami.

Jednolity patent, który został uruchomiony w czerwcu 2023 r., odgrywa kluczową rolę w urzeczywistnianiu europejskiego jednolitego rynku patentów i stał się przełomem dla innowacji i konkurencyjności UE. System ten ułatwia przedsiębiorstwom ochronę innowacji, zapewniając punkt kompleksowej obsługi w zakresie uzyskiwania i egzekwowania patentów w Europie. Dzięki temu przedsiębiorstwa mogą zaoszczędzić koszty, a także zmniejszyć formalności i obciążenia administracyjne. Utworzenie Jednolitego Sądu Patentowego sprawia również, że spory patentowe są mniej uciążliwe i kosztowne, zapewniając jednocześnie większą pewność prawa.

Obecnie 17 państw członkowskich UE uczestniczy w systemie jednolitego patentu, co stanowi około trzech czwartych unijnego PKB. System jest również otwarty dla innych państw członkowskich. Wkrótce Rumunia stanie się 18. członkiem uczestniczącym w programie.

Komisja dąży również do dalszego wzmocnienia systemu poprzez stworzenie jednolitego dodatkowego świadectwa ochronnego (SPC), które umożliwi rozszerzenie jednolitego patentu na określone dopuszczone do obrotu produkty farmaceutyczne i środki ochrony roślin w jednolity sposób.

Kontekst ogólny

System jednolitego patentu opiera się na dwóch rozporządzeniach UE (rozporządzenie w sprawie jednolitego systemu ochrony patentowej i rozporządzeniu w sprawie systemu jednolitego języka patentowego) oraz na międzynarodowym porozumieniu między państwami UE w sprawie utworzenia Jednolitego Sądu Patentowego. Porozumienie zostało ratyfikowane na początku 2023 r., co umożliwiło wejście w życie systemu jednolitego patentu 1 czerwca 2023 r.

Rejestracją patentów zarządza Europejski Urząd Patentowy (EPO). Aby uzyskać jednolity patent, zgłaszający najpierw składa wniosek o patent europejski zgodnie ze zwyczajowymi zasadami i procedurami Europejskiego Urzędu Patentowego. Następnie, po udzieleniu patentu europejskiego, posiadacz patentu może zwrócić się do Europejskiego Urzędu Patentowego o nadanie temu patentowi jednolitego skutku w terminie jednego miesiąca od jego przyznania, co skutkuje złożeniem jednolitego patentu we wszystkich uczestniczących państwach członkowskich bez żadnych dodatkowych wymogów walidacyjnych.