Kobiety w Unii Europejskiej wciąż zarabiają średnio o 16 proc. mniej niż mężczyźni. W porównaniu z zeszłym rokiem, kiedy kobiety zarabiały o 16,2 proc. mniej, sytuacja poprawiła się tylko nieznacznie. W tym roku Europejski Dzień Równej Płacy przypada na 4 listopada. Jest to dzień, w którym kobiety symbolicznie przestają otrzymywać wynagrodzenie w porównaniu ze swoimi kolegami płci męskiej za tę samą pracę.

Przed tym symbolicznym dniem pierwszy wiceprzewodniczący Frans Timmermans, komisarz do spraw zatrudnienia, spraw społecznych, umiejętności i mobilności pracowników Marianne Thyssen oraz komisarz do spraw sprawiedliwości, konsumentów i równouprawnienia płci Věra Jourová oświadczyli:

Minęło 60 lat od zapisania w traktatach europejskich zasady równości wynagrodzeń, a mimo to prawo wciąż nie odzwierciedla codziennej rzeczywistości kobiet w całej Europie. Europejki nadal pracują przez dwa miesiące za darmo w porównaniu ze współpracownikami płci męskiej, a postęp w tym obszarze jest zbyt wolny.

Mimo że w ciągu ostatnich pięciu lat udało nam się wprowadzić pewne zmiany, musimy działać lepiej i szybciej. Nasi obywatele oczekują od nas więcej.

Dziewięciu na dziesięciu Europejczyków – kobiet i mężczyzn – uważa, że nie do przyjęcia jest to, że za tę samą pracę kobietom płaci się mniej niż mężczyznom.

Wiedza to władza, a więc im więcej będziemy wiedzieć o podstawowych przyczynach luki płacowej, tym lepiej będziemy mogli ten problem rozwiązać. Przejrzystość płac jest ważna, ponieważ umożliwia wykrywanie przypadków dyskryminacji płacowej. Pracownicy i klienci mogą wówczas wyciągnąć własne wnioski i podjąć działania. 64 proc. Europejczyków stwierdziło, że popiera publikowanie średniego wynagrodzenia według rodzaju pracy i płci w ich przedsiębiorstwie.

Przejrzystość płac w połączeniu z innymi rozwiązaniami, takimi jak sprawiedliwy podział obowiązków opiekuńczych między kobiety i mężczyzn – możliwy dzięki nowej dyrektywie UE w sprawie urlopu rodzicielskiego i opiekuńczego – pomogłyby wyeliminować podstawowe przyczyny tej różnicy w wynagrodzeniu.

W związku z tym z zadowoleniem przyjmujemy zapowiedź nowo wybranej przewodniczącej Ursuli von der Leyen o przedstawieniu w ciągu pierwszych 100 dni urzędowania instrumentów mających na celu wprowadzenie wiążących środków w zakresie przejrzystości wynagrodzeń.

Musimy kontynuować walkę z luką płacową ze względu na płeć na rzecz bardziej efektywnej siły roboczej i bardziej sprawiedliwego społeczeństwa.

Przyczyny różnic w wynagrodzeniu są wielorakie: kobiety częściej pracują w niepełnym wymiarze, borykają się z problemem „szklanego sufitu”, pracują w sektorach gorzej opłacanych lub często są głównymi opiekunami rodzin. Jednym ze sposobów rozwiązania tych problemów jest poprawa równowagi między życiem zawodowym i prywatnym pracujących rodziców i opiekunów. W kwietniu 2017 r. Komisja przedstawiła wniosek w tej sprawie, który został przyjęty przez Parlament Europejski i Radę w styczniu 2019 r. .

Różnice płac biorą się również ze stereotypów i dyskryminacji w związku z płcią. Większa przejrzystość płac pozwoliłaby dowiedzieć się, które z tych przyczyn są najważniejsze.

Na szczeblu UE Komisja Jeana-Claude'a Junckera podjęła w ciągu ostatnich 5 lat różne inicjatywy. W 2014 r. Komisja przyjęła zalecenie w sprawie wzmocnienia zasady równości wynagrodzeń dla kobiet i mężczyzn poprzez promowanie konkretnych środków w zakresie przejrzystości płac, w tym prawa do informacji, audytu wynagrodzeń, składania sprawozdań o płacach oraz włączania kwestii równości wynagrodzeń do negocjacji zbiorowych. W sprawozdaniu z 2017 r. w sprawie wdrożenia zalecenia stwierdzono, że nie zostało ono wystarczająco wdrożone, a wprowadzone środki nie były skuteczne.

W listopadzie 2017 r. Komisja przyjęła plan działania w celu wyeliminowania zróżnicowania wynagrodzenia ze względu na płeć. W kompleksowym planie działania rozważa się wyeliminowanie wszystkich różnorakich przyczyn zróżnicowania wynagrodzenia ze względu na płeć, w tym poprzez poprawę przejrzystości wynagrodzeń.

Na finansowanie projektów dotyczących zwalczania stereotypów w obszarze poradnictwa zawodowego i wyboru zawodu, projektów dotyczących miejsca kobiet w procesie podejmowania decyzji i równowagi między życiem zawodowym a prywatnym, niwelowania różnic w sytuacji kobiet i mężczyzn w całym okresie ich życia oraz eliminowania różnic w zatrudnieniu, wynagrodzeniach i emeryturach przeznaczono do tej pory 14,2 mln euro.

W 2018 r. Komisja rozpoczęła ocenę środków w zakresie równości wynagrodzeń, którą obecnie finalizuje. Konkluzje Rady EPSCO z czerwca 2019 r. wzywają Komisję Europejską do aktywnego monitorowania trwającej oceny.

Od stycznia do kwietnia 2019 r. Komisja Europejska przeprowadziła konsultacje społeczne w celu zebrania informacji od jak największej liczby zainteresowanych stron na temat funkcjonowania i wdrażania unijnych przepisów dotyczących równości wynagrodzeń. Podsumowanie wyników jest dostępne online. Komisja Europejska pracuje obecnie nad oceną zasady równości wynagrodzeń, która jest jednym z elementów planu działania.

Ponadto Komisja Europejska publikuje dzisiaj przegląd krajowego i europejskiego orzecznictwa oraz dobrych praktyk w zakresie równości wynagrodzeń, co jest częścią planu działania w zakresie informowania o zróżnicowaniu wynagrodzenia ze względu na płeć. Przegląd ten zawiera informacje na temat funkcjonowania równych płac, ale wskazuje również na niedociągnięcia w egzekwowaniu zasady równości wynagrodzeń w praktyce.