2021-09-14
wydarzenia
Jak UE pomoże złagodzić skutki brexitu?
Fundusz UE o wartości 5 miliardów euro wesprze ludzi, firmy i kraje dotknięte wystąpieniem Wielkiej Brytanii z Unii Europejskiej.
31 grudnia 2020 r. zakończył się okres przejściowy po brexicie, a razem z nim swobodny przepływ osób, towarów, usług i kapitału między UE a Wielką Brytanią, co miało negatywne konsekwencje społeczne i gospodarcze dla obu stron.
Aby pomóc Europejczykom dostosować się do tych zmian, w lipcu 2020 r. przywódcy UE uzgodnili utworzenie rezerwy na dostosowanie do brexitu - funduszu o wartości 5 mld euro (w cenach z 2018 r.), który ma zostać wypłacony do 2025 roku. Do grudnia powinno rozpocząć się wydawanie tych środków krajom UE, po zatwierdzeniu rezerwy przez Parlament - posłowie mają zagłosować nad funduszem na wrześniowej sesji plenarnej.
Ile otrzyma każdy kraj?
Fundusz wesprze wszystkie państwa UE, ale największe wsparcie mają otrzymać kraje i sektory najbardziej dotknięte brexitem - pierwsza na liście jest Irlandia, a za nią Holandia, Francja, Niemcy i Belgia.
Trzy czynniki były brane pod uwagę przy określaniu kwoty dla każdego kraju:
- znaczenie handlu z Wielką Brytanią,
- wartość połowów w wyłącznej strefie ekonomicznej Wielkiej Brytanii
- wielkość populacji zamieszkującej regiony morskie UE położone najbliżej Wielkiej Brytanii.
Co może sfinansować fundusz?
Do finansowania z funduszu będą kwalifikować się wyłącznie środki opracowane specjalnie dla przeciwdziałania negatywnym skutkom wyjścia Wielkiej Brytanii z UE, na przykład:
- Inwestycje w tworzenie miejsc pracy, w tym programy pracy krótkoterminowej, zmiany kwalifikacji i szkolenia
- Reintegracja obywateli UE, którzy opuścili Wielką Brytanię przez brexit
- Wsparcie dla firm (zwłaszcza MŚP), osób samozatrudnionych i lokalnych społeczności
- Budowa zaplecza celnego i zapewnienie funkcjonowania kontroli granicznych, dotyczączych zapobiegania chorobom roślin (fitosanitarnych) i bezpieczeństwa
- Systemy certyfikacji i licencjonowania.
Fundusz pokryje wydatki poniesione od 1 stycznia 2020 r. do 31 grudnia 2023 roku.
Rybołówstwo a bankowość
Rządy krajowe mogą swobodnie decydować, ile pieniędzy trafi do każdego obszaru. Jednak kraje w znacznym stopniu uzależnione od rybołówstwa w wyłącznej strefie ekonomicznej Wielkiej Brytanii muszą przeznaczyć minimalną kwotę swojego przydziału na łodziowe rybołówstwo przybrzeżne, a także społeczności lokalne i regionalne zależne od działalności połowowej.
Sektory finansowe i bankowe, które mogą skorzystać na brexicie, są wyłączone z pomocy.