Jesienny pakiet środków budżetowych: Komisja przyjmuje opinie w sprawie projektów planów budżetowych w strefie euro.

Komisja Europejska przedstawiła dziś swoje opinie w sprawie projektów planów budżetowych państw członkowskich strefy euro na 2020 r., podjęła działania w ramach paktu stabilności i wzrostu oraz przyjęła czwarte sprawozdanie ze wzmocnionego nadzoru w Grecji.

Począwszy od lipca bieżącego roku i po raz pierwszy od 2002 r. żadne państwo członkowskie strefy euro nie jest objęte procedurą nadmiernego deficytu. Przewiduje się, że relacja długu do PKB w strefie euro będzie kontynuować ścieżkę spadkową z ostatnich lat i obniży się z poziomu ok. 86 proc. w 2019 r. do ok. 85 proc. w 2020 r. Odbywa się to w warunkach osłabiania się gospodarki europejskiej i światowej.

Ocena projektów planów budżetowych państw członkowskich strefy euro

Bazując na niedawnej prognozie gospodarczej z jesieni 2019 r. oraz konsultacjach z państwami członkowskimi, Komisja przyjęła swoje opinie w sprawie projektów planów budżetowych wszystkich państw strefy euro. W żadnym z projektów planów budżetowych na 2020 r. nie stwierdzono przypadku poważnego nieprzestrzegania wymogów paktu stabilności i wzrostu. Plany dziewięciu państw członkowskich są zgodne z paktem stabilności i wzrostu na 2020 r.; plany dwóch państw członkowskich są z nim zasadniczo zgodne, natomiast w przypadku ośmiu państw istnieje ryzyko niezgodności planów budżetowych z paktem stabilności i wzrostu w przyszłym roku.

W przypadku Niemiec, Irlandii, Grecji, Cypru, Litwy, Luksemburga, Malty, Holandii i Austrii projekty planów budżetowych na 2020 r. uznano za zgodne z paktem stabilności i wzrostu.

W przypadku Estonii i Łotwy stwierdzono, że projekty planów budżetowych na 2020 r. są zasadniczo zgodne z paktem stabilności i wzrostu. Wykonanie projektów planów budżetowych może doprowadzić do pewnego odchylenia od średniookresowego celu budżetowego w przypadku Łotwy, a w przypadku Estonii – od ścieżki dostosowania prowadzącej do tego celu.

W przypadku Belgii, Hiszpanii, Francji, Włoch, Portugalii, Słowenii, Słowacji i Finlandii istnieje ryzyko niezgodności projektów planów budżetowych z paktem stabilności i wzrostu w 2020 r. Wykonanie planów tych państw członkowskich może doprowadzić do znacznego odchylenia w stosunku do ścieżek dostosowania prowadzących do osiągnięcia średniookresowego celu budżetowego. W przypadku Belgii, Hiszpanii, Francji i Włoch prognozuje się również niezgodność z wartością odniesienia dotyczącą redukcji długu.

Ogólnie prognozuje się, że w latach 2019–2020 liczba państw członkowskich, które osiągną lub przewyższą swoje średniookresowe cele budżetowe, wzrośnie z sześciu do dziewięciu. Komisja przewiduje, że deficyt strukturalny w strefie euro w ujęciu łącznym w 2020 r. zwiększy się o 0,2 proc. potencjalnego PKB (do -1,1 proc.), co wskazuje na zasadniczo neutralny kurs polityki budżetowej. Ten wzrost salda strukturalnego wynika w szczególności z prognozowanej ekspansywnej polityki budżetowej w państwach członkowskich dysponujących przestrzenią fiskalną, w szczególności w Holandii i w mniejszym stopniu w Niemczech (odpowiednio 0,6 proc. i 0,4 proc. potencjalnego PKB) oraz przewidywanego wzrostu deficytu strukturalnego we Włoszech (0,3 proc. potencjalnego PKB). Ogólnie rzecz biorąc, polityka budżetowa w strefie euro jest w dalszym ciągu niewystarczająco zróżnicowana. Państwa członkowskie dysponujące przestrzenią fiskalną wdrażają ekspansywną politykę budżetową i powinny być gotowe do dalszego wykorzystywania tej przestrzeni. Natomiast obawy wzbudza wciąż brak konsolidacji w państwach borykających się z problemami w zakresie zrównoważonego rozwoju.

Działania w ramach paktu stabilności i wzrostu

Komisja podjęła też pewne działania w ramach paktu stabilności i wzrostu w odniesieniu do Węgier i Rumunii.

Wydała dwa zalecenia w ramach procedury znacznego odchylenia – narzędzia, które ma na celu wysłanie ostrzeżenia w przypadku znacznego odstępstwa od wymogów części zapobiegawczej paktu. Procedura ta ma również pomóc państwom członkowskim powrócić – lub zbliżyć się – do sytuacji budżetowej, w której znajdowałyby się, gdyby takie odstępstwo nie wystąpiło.

W przypadku Węgier Komisja stwierdziła, że nie podjęto skutecznych działań w odpowiedzi na zalecenie Rady z czerwca 2019 r. Proponuje ona Radzie przyjęcie decyzji stwierdzającej nieskuteczność dotychczasowych działań oraz zmienionego zalecenia dla Węgier dotyczącego podjęcia w 2020 r. działań służących skorygowaniu znacznego odchylenia od ścieżki dostosowania prowadzącej do osiągnięcia średniookresowego celu budżetowego. W przypadku Rumunii Komisja stwierdziła, że nie podjęto skutecznych działań w odpowiedzi na zalecenie Rady z czerwca 2019 r. Proponuje ona Radzie przyjęcie decyzji stwierdzającej nieskuteczność dotychczasowych działań oraz zmienionego zalecenia dla Rumunii dotyczącego podjęcia w 2020 r. działań służących skorygowaniu znacznego odchylenia od ścieżki dostosowania prowadzącej do osiągnięcia średniookresowego celu budżetowego.

Sprawozdanie dotyczące wzmocnionego nadzoru w Grecji

Komisja przyjęła również czwarte sprawozdanie dotyczące Grecji w ramach wzmocnionego nadzoru, który wprowadzono po zakończeniu w sierpniu 2018 r. programu pomocy stabilizacyjnej w ramach Europejskiego Mechanizmu Stabilności. Sprawozdanie zostało opublikowane w następstwie czwartej wizyty kontrolnej po zakończeniu programu w Grecji, która odbyła się w dniach 23–26 września 2019 r.

W sprawozdaniu stwierdzono, że Grecja przygotowała budżet na 2020 r., który zapewnia osiągnięcie uzgodnionego celu związanego z nadwyżką pierwotną w wysokości 3,5 proc. PKB w sposób sprzyjający wzrostowi, oraz że rząd ogólnie podjął działania, które pozwoliły mu osiągnąć założone cele w zakresie reform do połowy 2019 r. w kontekście realizacji szerszego programu reform. Zakończenie lub ewentualne przyspieszenie procesu reform będzie jednak wymagało dalszych działań.

Ustalenia zawarte w tym sprawozdaniu zostaną omówione na posiedzeniu Eurogrupy 4 grudnia 2019 r.

Jakie będą kolejne działania?

Komisja zaprasza Eurogrupę i Radę do omówienia zaprezentowanego pakietu i przyjęcia zaproponowanych dziś wytycznych. Komisja wykona w stosownym czasie kolejne kroki w ramach europejskiego semestru – przedstawi roczną analizę wzrostu gospodarczego w 2020 r., wyda zalecenie w sprawie polityki gospodarczej w strefie euro, a także opublikuje sprawozdanie przedkładane w ramach mechanizmu ostrzegania oraz projekt wspólnego sprawozdania o zatrudnieniu.