Na wschodniej granicy UE znacznie rośnie liczba migrantów.

W 2024 r. liczba osób wjeżdżających do UE przez granicę białoruską wzrosła o 66 proc. w porównaniu z 2023 r. Rosja i Białoruś wykorzystują ludzi posiadających rosyjską wizę studencką lub turystyczną w akcie wrogości jako narzędzie polityczne destabilizujące społeczeństwo UE poprzez wykorzystanie unijnej zasady prawa do azylu. Tej wojnie hybrydowej należy przeciwdziałać. Dlatego też UE wydała zestaw działań, które wzmocnią zdolność państw UE do przeciwstawienia się temu zagrożeniu hybrydowemu i wzmocnią bezpieczeństwo na granicach zewnętrznych UE.

Są to następujące działania:

• Określenie wyzwań na zewnętrznych granicach lądowych UE z Rosją i Białorusią oraz zagrożeń dla bezpieczeństwa UE. Komisja Europejska będzie wspierać kraje UE w zapobieganiu wykorzystywaniu przez Rosję i Białoruś europejskich zasad i wartości, w tym prawa do azylu, przeciwko UE.
• Wzmocnienie reakcji politycznej UE i wsparcia operacyjnego. W Finlandii, na Łotwie, Litwie i w Polsce wprowadzono już szereg unijnych środków przeciwko wykorzystywaniu migrantów jako broni. Aby jeszcze bardziej wzmocnić ochronę granic z Rosją i Białorusią, UE udostępnia obecnie 170 mln euro na wsparcie modernizacji sprzętu nadzoru elektronicznego, ulepszania sieci telekomunikacyjnych, wdrażania mobilnego sprzętu do wykrywania lub przeciwdziałania włamaniom dronów.
• Ustal kontekst prawny. Kraje UE są prawnie zobowiązane do ochrony granic zewnętrznych UE, przy jednoczesnym poszanowaniu praw podstawowych i zasady non-refoulement (zagwarantowanie, że nikt nie zostanie odesłany do kraju, w którym spotkają się z torturami, okrutnym, nieludzkim lub poniżającym traktowaniem). W obliczu obecnego zagrożenia hybrydowego i zgodnie z traktatami UE kraje UE mogą przyjąć środki krajowe, które mogą mieć wpływ na prawa podstawowe, takie jak prawo do azylu. Środki takie muszą być wyjątkowe, tymczasowe, proporcjonalne i stosowane w jasno określonych przypadkach.
• Zacieśnienie współpracy z UE i innymi krajami UE. Zachęca się dotknięte kraje UE do ścisłej współpracy z UE i innymi krajami UE w celu zapewnienia spójności i skuteczności wszelkich powiązanych działań.

UE zawsze będzie wspierać kraje UE w ich wysiłkach na rzecz zapewnienia bezpiecznej Unii z w pełni funkcjonującą strefą Schengen, z korzyścią dla wszystkich obywateli UE. Kraje UE powinny wykorzystać wszystkie możliwości przewidziane w prawodawstwie UE, a Komisja jest gotowa do współpracy z krajami stosującymi środki nadzwyczajne.