Komisja przedstawiła szereg działań mających na celu udostępnienie do 2030 r. połączeń gigabitowych wszystkim osobom indywidualnym i przedsiębiorstwom w całej UE zgodnie z celami cyfrowej dekady Europy oraz umożliwienie transformacji sektora łączności w UE.

Dzisiejsze inicjatywy w zakresie łączności obejmują:

• Po pierwsze, Komisja przyjęła wniosek dotyczący aktu w sprawie infrastruktury gigabitowej, będący rozporządzeniem, w którym zawarte zostaną nowe przepisy umożliwiające szybsze, tańsze i skuteczniejsze wdrażanie sieci gigabitowych w całej UE.
• Po drugie, Komisja opublikowała projekt zalecenia w sprawie gigabitów, które zmierza do zapewnienia krajowym organom regulacyjnym wytycznych dotyczących warunków dostępu do sieci telekomunikacyjnych operatorów o znaczącej pozycji rynkowej, aby zachęcić do szybszego wycofywania się z dotychczasowych technologii i przyspieszyć wdrażanie sieci gigabitowych.
• Po trzecie, Komisja rozpoczęła konsultacje rozpoznawcze w sprawie przyszłości sektora łączności i związanej z nim infrastruktury w celu zebrania opinii na temat tego, w jaki sposób rosnące zapotrzebowanie na łączność oraz postęp technologiczny mogą wpłynąć na przyszły rozwój i przyszłe potrzeby.

Akt w sprawie infrastruktury gigabitowej

Biorąc pod uwagę rosnące upowszechnienie zaawansowanych technologii cyfrowych, istnieje pilna potrzeba zwiększenia szerokości pasma oferującego duże prędkości, aby umożliwić świadczenie bardziej inteligentnych, elastycznych i innowacyjnych usług dla ogółu społeczeństwa, przedsiębiorstw i kluczowych sektorów publicznych, napędzanych rozwojem i wykorzystaniem technologii, takich jak chmura, sztuczna inteligencja (AI), przestrzenie danych, rzeczywistość wirtualna i metawersum, w których mieszkańcy UE korzystają ze swoich praw cyfrowych. W tym kontekście akt w sprawie infrastruktury gigabitowej stanowi odpowiedź na rosnące zapotrzebowanie na szybszą, bardziej wiarygodną i zaawansowaną łączność opartą na danych. Zastąpi on dyrektywę w sprawie ograniczenia kosztów sieci szerokopasmowych (2014 r.).

Celem aktu w sprawie infrastruktury gigabitowej jest sprostanie wyzwaniu w postaci powolnego i kosztownego wdrażania bazowej infrastruktury fizycznej podtrzymującej zaawansowane sieci gigabitowe. Ograniczy to biurokrację oraz koszty i obciążenia administracyjne związane z wdrażaniem sieci gigabitowych. Między innymi uproszczone i zdigitalizowane zostaną procedury wydawania pozwoleń. Nowe rozporządzenie wzmocni również koordynację prac budowlanych między operatorami sieci w celu wdrożenia bazowej infrastruktury fizycznej, takiej jak kanały i maszty, oraz zapewni, że odpowiednie podmioty otrzymają do niej dostęp. Prace te stanowią do 70 proc. kosztów wdrożenia sieci. Ponadto wszystkie nowe budynki lub budynki poddawane remontom generalnym, z wyjątkiem uzasadnionych przypadków, muszą być wyposażone w światłowody, tak aby mieszkańcy mogli korzystać z najszybszych usług łączności. Dzięki nowym przepisom operatorzy będą mogli szybko wdrożyć sieci za pomocą uproszczonych, cyfrowych i mniej kosztownych procedur.

Teraz Parlament Europejski i Rada zajmą się rozpatrzeniem przedłożonego wniosku dotyczącego rozporządzenia. Po przyjęciu wniosku Komisji przez współustawodawców nowe przepisy będą bezpośrednio stosowane we wszystkich państwach członkowskich.

Zalecenie w sprawie gigabitów

Projekt zalecenia w sprawie gigabitów koncentruje się na zapewnieniu krajowym organom regulacyjnym wytycznych dotyczących warunków dostępu do sieci tych operatorów, którzy mają znaczącą pozycję rynkową. W projekcie zalecenia zmierza się do zagwarantowania wszystkim operatorom, w stosownych przypadkach, dostępu do takiej istniejącej infrastruktury sieciowej. W ten sposób można zapewnić odpowiednie otoczenie regulacyjne, zachęcić do wycofywania się z dotychczasowych technologii bez zbędnej zwłoki, tj. w ciągu 2–3 lat, oraz wspierać szybkie wdrożenie sieci gigabitowej, na przykład poprzez promowanie elastyczności cenowej w odniesieniu do dostępu do sieci regulowanych, przy jednoczesnym umożliwieniu zrównoważonej konkurencji. Środki te pozwolą również odnosić konsumentom korzyści płynące z europejskiego jednolitego rynku łączności elektronicznej w postaci lepszych usług świadczonych za pośrednictwem sieci wysokiej jakości po przystępnych cenach.

Projekt zalecenia został przesłany Organowi Europejskich Regulatorów Łączności Elektronicznej (BEREC) do konsultacji, które potrwają dwa miesiące. Po uwzględnieniu opinii BEREC Komisja przyjmie ostateczne zalecenie. Zalecenie w sprawie gigabitów zastąpi zalecenia dotyczące dostępu, na które składają się: zalecenie w sprawie dostępu nowej generacji (2010 r.) oraz zalecenie w sprawie niedyskryminacji i metod kalkulacji kosztów (2013 r.).

Konsultacje w sprawie przyszłości sektora telekomunikacyjnego

Komisja rozpoczęła dziś szeroko zakrojone konsultacje rozpoznawcze na temat przyszłości sektora łączności i przyszłości związanej z nim infrastruktury. Celem tych konsultacji jest zebranie opinii na temat zmieniającego się otoczenia technologicznego i rynkowego oraz na temat tego, w jaki sposób może ono wpłynąć na sektor łączności elektronicznej.

W szczególności dąży się do określenia rodzajów infrastruktury niezbędnej do tego, aby Europa utrzymała się w czołówce, jeśli chodzi o postęp technologiczny prowadzący do transformacji, oraz do przewodzenia transformacji cyfrowej w nadchodzących latach. Konsultacje mają również na celu uzyskanie opinii zainteresowanych stron na temat tego, w jaki sposób zapewnić terminowe uruchomienie inwestycji niezbędnych do wdrożenia takiej infrastruktury w całej Unii. W tym kontekście konsultacje rozpoznawcze są częścią otwartego dialogu ze wszystkimi zainteresowanymi stronami na temat potencjalnej potrzeby sprawiedliwego wkładu wszystkich podmiotów korzystających z transformacji cyfrowej w inwestycje w infrastrukturę łączności. Jest to złożona kwestia, która, przed podjęciem decyzji o konieczności prowadzenia dalszych działań, wymaga przeprowadzenia kompleksowej analizy odpowiednich faktów i danych liczbowych. Komisja jest silnie zaangażowana w ochronę neutralnego i otwartego internetu.

Konsultacje dotyczą ponadto kwestii, w jaki sposób zapewnić konsumentom przystępność cenową łączności oraz jak poczynić postępy w kierunku bardziej zintegrowanego jednolitego rynku dla sektora łączności.

Wszystkie zainteresowane organizacje, przedsiębiorstwa i osoby indywidualne prosi się o wypełnienie ankiety w ciągu 12 tygodni. Ostateczny termin nadsyłania odpowiedzi upływa w dniu 19 maja 2023 r.. Komisja przedłoży sprawozdanie z wyników. Na podstawie wyników konsultacji Komisja rozważy najbardziej odpowiednie działania dla przyszłości sektora łączności elektronicznej.

Kontekst

UE podjęła działania w wielu obszarach w celu poprawy łączności. Działania te przynoszą znaczne korzyści społeczno-gospodarcze, pobudzając tworzenie miejsc pracy i wzrost gospodarczy, a także rozwój innowacyjnych produktów, usług i zastosowań na potrzeby osób indywidualnych i przedsiębiorstw w całej UE. Za sprawą tych działań położono kres opłatom roamingowym w całej UE i zapoczątkowano program WiFi4EU, dzięki któremu sfinansowano instalację darmowych hotspotów Wi-Fi na terenie jednostek samorządu lokalnego.

UE zapewnia również finansowanie, opracowuje wytyczne techniczne i skupia ekspertów w celu wspierania administracji publicznych i przedsiębiorstw działających na rzecz poprawy zasięgu sieci i wprowadzenia sieci 5G w całej Europie. Komisja przyjęła zmienione wytyczne w sprawie pomocy państwa w zakresie sieci szerokopasmowych.  Komisja rozpoczęła ważną inicjatywę badawczą mającą na celu rozwój sieci 6G – Wspólne Przedsięwzięcie na rzecz Inteligentnych Sieci i Usług – w celu określenia strategii i narzędzi służących rozwijaniu możliwości technologicznych w zakresie systemów 6G.

Celem cyfrowej dekady jest to, aby do 2030 r. wszystkie europejskie gospodarstwa domowe były objęte zasięgiem sieci gigabitowej, a wszystkie zaludnione obszary zasięgiem sieci o przepustowości co najmniej 5G.

Unijne proinwestycyjne ramy regulacyjne w obszarze rynków telekomunikacyjnych określono w szczególności w Europejskim kodeksie łączności elektronicznej, Zaleceniu w sprawie rynków właściwych z 2020 r. oraz Zestawie narzędzi na rzecz zapewnienia łączności (Connectivity Toolbox).