Komisja opublikowała komunikat i zalecenia dla każdego państwa członkowskiego, aby wspomóc te państwa w sporządzaniu ich planów strategicznych w ramach wspólnej polityki rolnej (WPR). Zalecenia są częścią dialogu między Komisją a państwami członkowskimi prowadzonego w celu wsparcia ich we wdrażaniu WPR od 2023 r. oraz zapewnienia, aby ich plany strategiczne WPR przyczyniały się w ambitny sposób do realizacji celów Europejskiego Zielonego Ładu.

Wspomniane plany strategiczne, stanowiące kluczowy element reformy WPR, będą określać, w jaki sposób każde państwo członkowskie będzie korzystać z instrumentów WPR w oparciu o analizę jego warunków i potrzeb oraz z myślą o osiągnięciu celów szczegółowych WPR, a także celów Europejskiego Zielonego Ładu.

Komisarz ds. Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, Janusz Wojciechowski, powiedział: Zalecenia dla państw członkowskich są niezbędnym krokiem w kierunku zwiększenia zrównoważonego charakteru i odporności naszego sektora rolnego. Gorąco zachęcam państwa członkowskie do uwzględnienia tych zaleceń przy opracowywaniu planów strategicznych WPR. Dzięki temu możemy sprawić, że WPR będzie dostosowana do Zielonego Ładu i będzie wspierać zaangażowanie rolników w proces ekologicznej transformacji. Wspólnie z Parlamentem Europejskim i Radą zapewnimy utrzymanie niezbędnych ambicji w dziedzinie ochrony środowiska i klimatu w ramach reformy WPR.

Komisja przedstawiła zalecenia dla każdego państwa członkowskiego w oparciu o analizę jego sektora rolnego i obszarów wiejskich. Zalecenia te są powiązane z dziewięcioma celami szczegółowymi WPR, które dotyczą wyzwań środowiskowych, społecznych i gospodarczych, oraz z przekrojowym celem w zakresie wiedzy i innowacji.

Ponadto w zaleceniach uwzględniono ambicje Europejskiego Zielonego Ładu, a w szczególności sześć określonych ilościowo celów strategii „od pola do stołu” oraz celów w zakresie różnorodności biologicznej. Zalecenia mają wskazać kierunek, jaki należy przyjąć w planach strategicznych WPR, aby zrealizować te cele dzięki określeniu kluczowych problemów, którymi państwa członkowskie muszą się zająć, oraz sposobów ich rozwiązania. Z tego względu w zaleceniach przedstawiono również aktualną sytuację pod względem realizacji celów Zielonego Ładu. Na przykład na poniższej mapie przedstawiono emisje związane z hodowlą zwierząt gospodarskich na hektar w każdym państwie członkowskim.

Ponadto, aby osiągnąć cel dotyczący upraw ekologicznych na poziomie 25 proc., Komisja zaleciła większości państw członkowskich, aby opracowały niezbędne struktury łańcucha dostaw żywności, określiły lokalny potencjał produkcji ekologicznej, propagowały konsumpcję produktów ekologicznych i zapewniły wsparcie na rzecz przejścia na rolnictwo ekologiczne i jego utrzymania w ramach programów rozwoju obszarów wiejskich.

• Ponadto w odniesieniu do celów WPR związanych ze zwiększaniem konkurencyjności i przyciąganiem młodych rolników Komisja zaleca wielu państwom członkowskim, aby ułatwiły one dostęp do finansowania, na przykład poprzez szersze wykorzystanie instrumentów finansowych dostępnych w ramach rozwoju obszarów wiejskich
• Innym przykładem jest ograniczenie stosowania pestycydów i związanego z nimi ryzyka. Komisja zaleca państwom członkowskim działanie na rzecz zrównoważonego stosowania pestycydów poprzez zapewnienie wprowadzenia integrowanej ochrony roślin. W ramach integrowanej ochrony roślin kładzie się nacisk na uzyskanie zdrowych plonów przy minimalnym zakłóceniu funkcjonowania ekosystemu rolniczego i zachęca się do stosowania naturalnych sposobów zwalczania szkodników. Ponadto zalecenia wskazują również na potrzebę podniesienia wartości produktów rolnych na poziomie produkcji pierwotnej poprzez stosowanie oznaczeń geograficznych lub tworzenie lokalnych i regionalnych łańcuchów dostaw.

Kontekst

Zorganizowany dialog między Komisją a państwami członkowskimi został zainicjowany po opublikowaniu w maju 2020 r. strategii „od pola do stołu” i strategii na rzecz różnorodności biologicznej. Te dwie strategie zostały przedstawione w kontekście Europejskiego Zielonego Ładu, aby umożliwić transformację w kierunku większego zrównoważenia naszych systemów żywnościowych i zająć się kluczowymi czynnikami prowadzącymi do utraty różnorodności biologicznej. Obejmują one cele, które mają zostać osiągnięte do 2030 r., polegające na ograniczeniu o 50 proc. stosowania pestycydów i związanego z nimi ryzyka, ograniczeniu o co najmniej 20 proc. stosowania nawozów, ograniczeniu o 50 proc. sprzedaży środków przeciwdrobnoustrojowych stosowanych u zwierząt gospodarskich i w akwakulturze, a także objęciu 25 proc. użytków rolnych uprawami ekologicznymi oraz zapewnieniu 100 proc. dostępu do szybkich sieci szerokopasmowych na obszarach wiejskich do 2025 r.

W 2018 r. Komisja przedstawiła wnioski dotyczące reformy WPR wprowadzające bardziej elastyczne podejście oparte na wynikach, które uwzględnia lokalne warunki i potrzeby, a jednocześnie podnosi ambicje na szczeblu UE w zakresie zrównoważonego rozwoju. Nowa WPR opiera się na dziewięciu celach, według których państwa UE opracowują swoje plany strategiczne WPR.

Parlament Europejski i Rada uzgodniły swoje stanowiska negocjacyjne w sprawie reformy WPR odpowiednio 23 i 21 października 2020 r., co umożliwiło rozpoczęcie rozmów trójstronnych 10 listopada 2020 r. Komisja jest zdecydowana odgrywać w pełni swoją rolę w negocjacjach trójstronnych dotyczących WPR jako uczciwy pośrednik między współprawodawcami oraz jako siła napędowa na rzecz bardziej zrównoważonego rolnictwa, aby osiągnąć cele Europejskiego Zielonego Ładu.