Podczas konferencji „Nasz ocean”, która odbyła się w Panamie, UE potwierdziła silne zaangażowanie w proces międzynarodowego zarządzania oceanami, ogłaszając 39 zobowiązań do zrealizowania w 2023 r.

Na działania przeznaczy kwotę 816,5 mln euro. To jedna z największych kwot zadeklarowanych przez UE, od kiedy odbyła się pierwsza konferencja „Nasz ocean” w 2014 r. 

Na konferencji „Nasz ocean” UE podejmuje zobowiązania do podjęcia działań dotyczących wszystkich najważniejszych tematów poruszanych podczas tego wydarzenia: morskich obszarów chronionych, zanieczyszczenia mórz, zmiany klimatu, zrównoważonego rybołówstwa, zrównoważonej niebieskiej gospodarki i bezpieczeństwa morskiego. Oprócz podjętych zobowiązań UE przystępuje dziś również do sojuszu na rzecz działań w zakresie nielegalnych, nieraportowanych i nieuregulowanych połowów (NNN).

Nowe zobowiązania UE w zakresie bezpiecznych i czystych oceanów zarządzanych w sposób zrównoważony

Motyw przewodni tegorocznej edycji brzmi „Nasz ocean, nasze połączenie”, a jej przesłaniem jest apel o podjęcie nowych zobowiązań i wspólnych wysiłków na całym świecie na rzecz bezpiecznych i czystych oceanów zarządzanych w sposób zrównoważony. Aby osiągnąć te cele, UE ogłosiła dziś nowe zobowiązania, które obejmują między innymi:

• Około 320 mln euro na badania oceaniczne służące ochronie morskiej różnorodności biologicznej i przeciwdziałaniu wpływowi zmiany klimatu na oceany. Przyczyni się to na przykład do opracowania cyfrowego bliźniaka oceanu i wdrożenia sojuszu na rzecz badań nad Atlantykiem i pomoże osiągnąć ambitne cele misji UE „Odbudowa naszych oceanów i wód do 2030 r.”, takie jak: oczyszczenie wód morskich i słodkich, odbudowę zdegradowanych ekosystemów i siedlisk oraz dekarbonizację niebieskiej gospodarki.
•  12 mln euro na ułatwienie dostępu do danych i produktów programu Copernicus za pośrednictwem prowadzonego przez Panamę regionalnego centrum programu Copernicus dla Ameryki Łacińskiej i Karaibów. Centrum to ułatwi terminowy dostęp do wszystkich danych z satelitów Sentinel programu Copernicus na potrzeby wdrażania polityki, zrównoważonego rozwoju i nauki.
• UE odnowi również swoją konstelację satelitów poprzez wystrzelenie satelitów Sentinel-1C, na co przeznaczy 250 mln euro. Sentinel-1C umożliwi kontynuowanie w czasie rzeczywistym obserwacji gór lodowych i topnienia lodu na obszarach arktycznych jako formy monitorowania skutków zmiany klimatu.
• 126 mln euro na ochronę różnorodności biologicznej i przeciwdziałanie zmianie klimatu w Beninie, Gujanie i Tanzanii.
• 24 mln euro w latach 2022–2023 dzięki dobrowolnym wkładom w ramach Europejskiego Funduszu Morskiego, Rybackiego i Akwakultury (EFMRA) na działania wspierające regionalne organizacje ds. zarządzania rybołówstwem, regionalne organy ds. rybołówstwa oraz realizację odpowiednich umów międzynarodowych dotyczących Oceanu Atlantyckiego, Spokojnego, Indyjskiego, Arktycznego i Południowego oraz Morza Śródziemnego i Morza Czarnego. Działania te obejmą wsparcie takich dziedzin jak: badania naukowe, które będą stanowić podstawę decyzji zarządczych; ulepszone monitorowanie działalności połowowej i przestrzegania przepisów regionalnych organizacji ds. zarządzania rybołówstwem; zwalczanie nielegalnych, nieraportowanych i nieuregulowanych połowów; ocena statusu regionalnych organizacje ds. zarządzania rybołówstwem poprzez przeglądy wyników; a także zapewnienie skutecznego udziału rozwijających się państw nadbrzeżnych w regionalnych organizacjach ds. zarządzania rybołówstwem.
• 1 mln euro na mechanizm finansowania WTO dotyczący dotacji dla rybołówstwa. Celem jest wspieranie krajów rozwijających się poprzez pomoc techniczną i budowanie zdolności w zakresie wdrażania zasad przewidzianych w porozumieniu WTO w odniesieniu do szkodliwych dotacji dla rybołówstwa.

Kontekst

Morza i oceany zajmują 71 proc. powierzchni Ziemi. Ich stan pogarsza się z powodu globalnego ocieplenia, niezrównoważonych praktyk, nielegalnych połowów, zanieczyszczenia i utraty siedlisk morskich. Konferencja „Nasz ocean” ma na celu zwiększenie wspólnych wysiłków zmierzających do rozwiązania tych problemów. Skupia kraje z całego świata, społeczeństwo obywatelskie i przedstawicieli przemysłu, stanowiąc inspirację do szukania wspólnych rozwiązań i prezentowania ambitnych zobowiązań na rzecz ochrony oceanów.

Zapoczątkowana w 2014 r. konferencja „Nasz ocean” uruchomiła od tamtego czasu ponad 1800 zobowiązań o wartości ok. 108 mld USD i pozwoliła objąć ochroną ponad pięć milionów mil kwadratowych oceanów.

Podczas 8. edycji konferencji „Nasz ocean” Panama będzie promować rozwój współpracy w 6 obszarach działań: zmiana klimatu, zrównoważone rybołówstwo, zrównoważona niebieska gospodarka, morskie obszary chronione, bezpieczeństwo morskie i zanieczyszczenie mórz. Wśród konkretnych tematów poruszanych podczas konferencji znajdą się również kwestie zrównoważonej turystyki i zanieczyszczenia mórz tworzywami sztucznymi.

UE opracowała narzędzie monitorowania zobowiązań dostępne na stronie internetowej „Nasz ocean”. Dzięki niemu obywatele mogą śledzić postępy w realizacji wszystkich zobowiązań podjętych na wszystkich konferencjach „Nasz ocean”.

Oprócz podjęcia wymienionych zobowiązań UE przyłączyła się również do sojuszu na rzecz działań w zakresie nielegalnych, nieraportowanych i nieuregulowanych połowów. UE w pełni popiera i już od ponad dziesięciu lat realizuje główne założenia sojuszu za pośrednictwem rozporządzenia UE w sprawie połowów NNN: na poziomie wewnętrznym wraz z państwami członkowskimi za pośrednictwem unijnego systemu świadectw połowowych, a na poziomie zewnętrznym poprzez dialog z państwami trzecimi w sprawie połowów NNN, jak również za sprawą naszych ogólnych działań zewnętrznych w zakresie międzynarodowego zarządzania oceanami, bezpieczeństwa morskiego i warunków pracy.