Dzisiaj Komisja Europejska zakończyła wstępne rozmowy z firmą farmaceutyczną Novavax w celu zakupu jej potencjalnej szczepionki przeciwko COVID-19. Planowana umowa z firmą Novavax umożliwi wszystkim państwom członkowskim zakup 100 mln dawek potencjalnej szczepionki i opcję zamówienia dodatkowo do 100 mln dawek.

Dzisiejsza finalizacja rozmów wstępnych z Novavax uzupełnia już zapewniony szeroki zestaw szczepionek, które mają być produkowane w Europie w ramach kontraktów podpisanych z firmami AstraZeneca, Sanofi-GSK, Janssen Pharmaceutica NV, BioNtech-Pfizer, CureVac oraz Moderna. Ten zróżnicowany zestaw szczepionek zagwarantuje, że Europa będzie dobrze przygotowana do szczepień, gdy tylko bezpieczeństwo i skuteczność szczepionek zostaną dowiedzione. Państwa członkowskie mogą postanowić, że przekażą szczepionkę w formie darów krajom o niższych i średnich dochodach lub przekierują ją do innych krajów europejskich.

Przewodnicząca Komisji Europejskiej Ursula von der Leyen powiedziała: Mam przyjemność ogłosić, że kontynuujemy rozszerzanie zestawu zróżnicowanych szczepionek. Dzisiejszy krok w kierunku zawarcia umowy z Novavax dowodzi zaangażowania Komisji w zbadanie wszelkich możliwych opcji w zakresie dostępu do szczepionek przeciwko COVID-19. Dostęp do większej liczby szczepionek zapewni stan zaszczepienia wystarczający do przezwyciężenia pandemii.

Stella Kyriakides, komisarz ds. zdrowia i bezpieczeństwa żywności, stwierdziła: Jesteśmy bliscy dodania siódmej obiecującej szczepionki do naszego zestawu, a zatem zwiększamy szanse na dostęp do bezpiecznej i skutecznej szczepionki. Wszystkie państwa członkowskie muszą teraz zapewnić, że są gotowe do rozpoczęcia szczepień z użyciem niektórych z nich od początku 2021 r., jak tylko badania dowiodą, że szczepionka jest bezpieczna i skuteczna. Od szczepień zależy, jak będziemy żyć i pracować w 2021 r. W okresie przedświątecznym prosimy mieszkańców UE o kontynuowanie działań mających na celu zwalczenie pandemii. Musimy wszyscy przyczynić się do tego, aby uniknąć nowego wzrostu zachorowań w oczekiwaniu na szczepionkę.

Novavax to biotechnologiczna firma opracowująca szczepionki nowej generacji przeciwko poważnym chorobom zakaźnym. Firma pracuje nad szczepionką podjednostkową białkową, która obecnie znajduje się w fazie 3 badań klinicznych.

Poparta przez państwa członkowskie decyzja Komisji o wsparciu dla tej szczepionki opiera się na rzetelnym podejściu naukowym, zastosowanej technologii, doświadczeniu firmy w opracowywaniu szczepionek i jej zdolności produkcyjnej, która pozwoli zaspokoić zapotrzebowanie wszystkich państw członkowskich UE.

Kontekst

17 czerwca Komisja Europejska przedstawiła europejską strategię przyspieszenia rozwoju, produkcji i wdrożenia skutecznych i bezpiecznych szczepionek przeciwko COVID-19. W zamian za prawo do zakupu określonej liczby dawek szczepionki w określonym terminie Komisja finansuje – na podstawie umów zakupu z wyprzedzeniem – część kosztów, które producenci szczepionek muszą ponieść na początkowym etapie. Przekazane środki traktowane są jako zaliczka na szczepionki, które zostaną faktycznie zakupione przez państwa członkowskie.

Ze względu na wysokie koszty i wysoki wskaźnik niepowodzeń inwestowanie w szczepionki przeciwko COVID-19 stanowi dla podmiotów opracowujących szczepionki wysoce ryzykowną decyzję, więc umowy te umożliwią realizację inwestycji, które w przeciwnym razie mogłyby nie dojść do skutku.

Po udowodnieniu, że szczepionki są bezpieczne i skuteczne, oraz po uzyskaniu pozwolenia na dopuszczenie do obrotu przez Europejską Agencję Leków trzeba je będzie szybko rozprowadzić i udostępnić w całej Europie. 15 października Komisja określiła najważniejsze kroki, jakie państwa członkowskie muszą podjąć, aby osiągnąć pełną gotowość, w tym opracowanie krajowych strategii dotyczących szczepionek. Komisja wprowadza wspólne ramy sprawozdawczości oraz platformę monitorowania skuteczności krajowych strategii szczepień oraz przyjęła dodatkowe działania zwiększające gotowość UE na walkę z koronawirusem i rozszerzające środki reagowania w całej Unii. Komisja przyjęła również strategię na rzecz ochrony przed COVID-19 w okresie zimowym, proponując dodatkowe wsparcie dla państw członkowskich w zakresie wprowadzenia szczepionek.

Komisja Europejska stawia sobie również za cel zagwarantowanie, że każdy, kto potrzebuje szczepionki, otrzyma ją w dowolnym miejscu na świecie, a nie tylko na terenie Unii. Nikt nie będzie bezpieczny, dopóki wszyscy nie będziemy bezpieczni. Z tą myślą Komisja od 4 maja 2020 r. zebrała już prawie 16 mld euro w ramach globalnej reakcji na pandemię koronawirusa, globalnej kampanii na rzecz powszechnego dostępu do testów, leczenia i szczepionek przeciwko koronawirusowi oraz globalnego ożywienia gospodarczego. Komisja potwierdziła także swoje zainteresowanie udziałem w programie COVAX na rzecz sprawiedliwego i powszechnego dostępu do przystępnych cenowo szczepionek przeciwko COVID-19. Działając w formule „Drużyna Europy”, Komisja ogłosiła, że w kontekście globalnej reakcji na pandemię koronawirusa wniesie gwarancję w wysokości 400 mln euro na wsparcie programu COVAX i jego celów. 12 listopada Unia Europejska ogłosiła wkład w postaci dodatkowych 100 mln euro w formie dotacji na wsparcie programu COVAX.