1 listopada komisarz ds. energii Kadri Simson odwiedziła Ukrainę, aby omówić z prezydentem Wołodymyrem Zełenskim, ministrem energii Hermanem Haluszczenką i partnerami międzynarodowymi natychmiastowe konkretne wsparcie dla zniszczonego sektora energetycznego.

Ciągłe i celowe ataki Rosji na ukraińską infrastrukturę energetyczną w ostatnich tygodniach i miesiącach dotknęły ponad 30 proc. krajowego systemu energetycznego.

UE wraz z państwami członkowskimi i przedsiębiorstwami prywatnymi dostarczyła Ukrainie awaryjny sprzęt energetyczny o wartości milionów euro, jednak w świetle narastających ataków ze strony Rosji konieczne jest zwiększenie poziomu wsparcia. Oprócz niezbędnego wyposażenia, za pośrednictwem Funduszu Wsparcia Energetyki Ukrainy, który Komisja utworzyła wraz ze Wspólnotą Energetyczną, udostępniono 25,5 mln euro na pokrycie najpilniejszych potrzeb. W najbliższych dniach Komisja, Ministerstwo Energii Ukrainy i Wspólnota Energetyczna rozpoczną specjalną kampanię mającą na celu zmobilizowanie dalszego wsparcia ze strony sektora prywatnego.

Wizyta ma miejsce tuż przed sezonem zimowym i niecały tydzień po tym, jak Komisja Europejska i prezydencja G-7 wezwały do opracowania międzynarodowego „planu Marshalla dla Ukrainy”, który utorowałby drogę dla natychmiastowej i trwałej odbudowy tego kraju.

W Kijowie komisarz Simson spotkała się z prezydentem Zełenskim, aby omówić najnowsze wydarzenia i sposób, w jaki UE może przewodzić międzynarodowym wysiłkom na rzecz naprawy i odbudowy ukraińskiej infrastruktury energetycznej. Uczestniczyła również w pierwszym posiedzeniu Międzynarodowego Komitetu Doradczego ds. Energii dla Ukrainy (IEAC4U), nowego forum zapowiedzianego przez ministra Haluszczenkę na posiedzeniu ministrów energii UE w Pradze w połowie października. IEAC4U pomoże koordynować wysiłki wszystkich krajów uczestniczących i zapewni pomoc techniczną w dostosowywaniu potencjalnych darowizn do potrzeb Ukrainy.

W ramach wizyty komisarz Simson wraz z ministrem energii współprzewodniczyła dialogowi energetycznemu wysokiego szczebla UE-Ukraina, w ramach którego omówiono bezpośrednie potrzeby ukraińskiego systemu energetycznego i sytuację w zakresie bezpieczeństwa dostaw, a także odbudowę i dekarbonizację systemu energetycznego. Na posiedzeniu komisarz ogłosiła, że na odbudowę laboratoriów uszkodzonych przez rosyjskich okupantów na terenie obiektu jądrowego w Czarnobylu przeznaczono 13 mln euro oraz że UE zamierza przekazać za pośrednictwem Międzynarodowej Agencji Energii Atomowej kolejne 3,5 mln euro wsparcia dla Ukrainy w tym sektorze. 

Komisarz spotkała się również z posłami do ukraińskiego parlamentu i Radą Najwyższą Ukrainy oraz przeprowadziła rozmowy z Ukrenergo i innymi ukraińskimi przedsiębiorstwami energetycznymi.

Kontekst

Od rozpoczęcia przez Rosję nieuzasadnionej wojny UE wspiera ukraiński sektor energetyczny różnymi kanałami i środkami. Dzięki ENTSO-E możliwa była nadzwyczajna synchronizacja ukraińskich i mołdawskich sieci elektroenergetycznych z siecią kontynentalną w celu zapewnienia stabilności systemu elektroenergetycznego. Aby zaspokoić najpilniejsze potrzeby w zakresie odbudowy, Komisja wspierała utworzenie Funduszu Wsparcia Energetyki Ukrainy wraz z sekretariatem Wspólnoty Energetycznej.

W ramach Unijnego Mechanizmu Ochrony Ludności Komisja za pośrednictwem swojego Centrum Koordynacji Reagowania Kryzysowego ułatwiała liczne dostawy niezbędnego sprzętu energetycznego, od generatorów po transformatory i kable. Ponadto z rezerw UE dostarczono środki przeciwdziałania zagrożeniom chemicznym, biologicznym, radiologicznym i jądrowym oraz powiązany sprzęt o wartości ponad 40 mln euro. Komisja wsparła również kwotą 7,7 mln euro ukraińskie Państwowe Centrum Naukowo-Techniczne ds. Bezpieczeństwa Jądrowego i Radiacyjnego.