2025-03-05
wydarzenia
Oświadczenie Przewodniczącej KE Ursuli von der Leyen w sprawie pakietu obronnego
Żyjemy w najbardziej dramatycznym i niebezpiecznym momencie naszych czasów.
Nie muszę opisywać poważnego charakteru zagrożeń, przed którymi stoimy. Ani niszczycielskich konsekwencji, jakie będziemy musieli ponieść, jeśli zagrożenia te się zrealizują. Ponieważ nie chodzi już o to, czy bezpieczeństwo Europy jest w bardzo realny sposób zagrożone. Ani też, czy Europa powinna w większym stopniu ponosić odpowiedzialność za własne bezpieczeństwo. W rzeczywistości od dawna znamy odpowiedzi na te pytania. Prawdziwe pytanie dotyczy tego, czy Europa jest gotowa działać tak zdecydowanie, jak wymaga tego sytuacja. Oraz czy Europa jest gotowa i zdolna działać odpowiednio szybko i ambitnie. Podczas różnych spotkań, które odbyły się w ostatnich kilku tygodniach – na przykład dwa dni temu w Londynie – odpowiedź stolic europejskich była równie donośna, co jasna. Jesteśmy w erze dozbrajania się. Europa jest gotowa znacznie zwiększyć swoje wydatki na obronność. Zarówno w odpowiedzi na krótkoterminową, pilną potrzebę działania i wsparcia Ukrainy, jak również w celu zaspokojenia długoterminowej potrzeby przyjęcia znacznie większej odpowiedzialności za nasze własne europejskie bezpieczeństwo.
Dlatego też wystosowałam dziś pismo do przywódców przed czwartkowym szczytem Rady Europejskiej. I z tego też powodu jesteśmy dzisiaj razem. W moim liście przedstawiłam przywódcom plan ReArm Europe. Ten zestaw wniosków koncentruje się na sposobach wykorzystania wszystkich dostępnych nam instrumentów finansowych, aby pomóc państwom członkowskim w szybkim i znaczącym zwiększeniu wydatków na zdolności obronne. Pilnie teraz, ale również w dłuższym okresie w ciągu bieżącej dekady. Plan składa się z pięciu części.
Pierwszą częścią planu ReArm Europe jest uwolnienie środków publicznych na obronność na szczeblu krajowym. Państwa członkowskie są gotowe do większych inwestycji we własne bezpieczeństwo, jeżeli dysponują przestrzenią fiskalną. Musimy im to umożliwić. Dlatego też wkrótce zaproponujemy uruchomienie krajowej klauzuli wyjścia przewidzianej w pakcie stabilności i wzrostu. Umożliwi to państwom członkowskim znaczne zwiększenie wydatków na obronność bez uruchamiania procedury nadmiernego deficytu. Przykładowo, gdyby państwa członkowskie zwiększyły wydatki na obronność średnio o 1,5 % PKB, mogłoby to stworzyć przestrzeń fiskalną w wysokości blisko 650 mld EUR w okresie czterech lat.
Drugi wniosek będzie polegał na stworzeniu nowego instrumentu. Zapewni on państwom członkowskim 150 mld EUR pożyczek na inwestycje w obronność. Chodzi głównie o lepsze wydatkowanie i wspólne wydatkowanie. Mówimy o paneuropejskich obszarach możliwości. Przykładowo: obrona przeciwlotnicza i przeciwrakietowa, systemy artyleryjskie, pociski rakietowe i drony amunicyjne oraz systemy antydronowe, ale chodzi także o zaspokojenie innych potrzeb, na przykład od mobilności cybernetycznej po mobilność wojskową. Pomoże to państwom członkowskim w kreowaniu wspólnego popytu i w dokonywaniu wspólnych zakupów. Oczywiście dzięki temu sprzętowi państwa członkowskie będą mogły znacznie zwiększyć swoje wsparcie dla Ukrainy. Co oznacza sprzęt wojskowy dla Ukrainy dostępny natychmiast. Takie podejście do wspólnych zamówień zmniejszy również koszty i rozproszenie, zwiększy interoperacyjność oraz wzmocni bazę przemysłową naszego sektora obronnego. I, jak już wspomniałam, może to być korzystne dla Ukrainy. Jest to więc moment Europy i musimy mu sprostać.
Trzecim punktem jest wykorzystanie potencjału, jaki daje budżet UE. Wiele możemy zrobić w tej dziedzinie w perspektywie krótkoterminowej, aby przeznaczyć więcej środków na inwestycje związane z obronnością. Dlatego mogę ogłosić, że zaproponujemy dodatkowe możliwości i zachęty dla państw członkowskich, które zdecydują się na wykorzystanie programów polityki spójności w celu zwiększenia wydatków na obronność.
Dwa ostatnie obszary działania mają na celu mobilizację kapitału prywatnego poprzez przyspieszenie tworzenia unii oszczędności i inwestycji oraz za pośrednictwem Europejskiego Banku Inwestycyjnego.
Podsumowując, Europa jest gotowa wziąć na siebie odpowiedzialność. Plan ReArm Europe może zmobilizować blisko 800 mld EUR na rzecz bezpiecznej i odpornej Europy. Będziemy nadal ściśle współpracować z naszymi partnerami w NATO. To jest moment Europy. Jesteśmy gotowi do działania.