Komisja Europejska przedstawiła projekty aktów prawnych, które zmodernizują i poprawią funkcjonowanie unijnego systemu podatku od wartości dodanej (VAT).

Proponowane zmiany będą korzystne dla przedsiębiorstw i pozwolą zwiększyć odporność na oszustwa dzięki wykorzystaniu i rozwijaniu osiągnięć cyfryzacji. Nowe przepisy ułatwią też sprostanie wyzwaniom w dziedzinie VAT związanym z rozwojem gospodarki opartej na platformach cyfrowych.

Według najnowszych, opublikowanych dziś danych dotyczących ubytku dochodów z tytułu VAT w 2020 r. państwa członkowskie straciły z tego powodu 93 mld euro. Z ostrożnych szacunków wynika, że jedną czwartą tej kwoty można bezpośrednio powiązać z oszustwami związanymi z VAT w handlu wewnątrzunijnym. Straty te znacząco przyczyniają się do pogorszenia stanu finansów publicznych w czasie, gdy państwa członkowskie są zmuszone korygować swoje budżety ze względu na społeczne i gospodarcze skutki nagłego wzrostu cen energii oraz agresji Rosji na Ukrainę. Ponadto przepisy dotyczące VAT w UE wciąż bywają uciążliwe dla firm, zwłaszcza dla MŚP, ale także dla przedsiębiorstw, które prowadzą działalność transgraniczną lub chcą swoją działalność rozszerzyć na inne państwa członkowskie.

Zaproponowane kluczowe działania pomogą państwom członkowskim zwiększyć roczne dochody z VAT nawet o 18 mld euro, a przedsiębiorstwom, w tym MŚP, ułatwią dalszy rozwój:

•         Przejście na sprawozdawczość cyfrową w czasie rzeczywistym opartą na fakturowaniu elektronicznym w przypadku przedsiębiorstw prowadzących działalność transgraniczną w UE

Nowy system wprowadza do celów VAT sprawozdawczość cyfrową w czasie rzeczywistym opartą na e-fakturowaniu. Zapewni to państwom członkowskim cenne informacje potrzebne do prowadzenia skuteczniejszej walki z oszustwami związanymi z VAT, zwłaszcza karuzeli podatkowej. Przejście na fakturowanie elektroniczne pomoże ograniczyć oszustwa związane z VAT nawet o 11 mld euro rocznie oraz obniżyć koszty administracyjne i koszty przestrzegania przepisów ponoszone przez unijnych przedsiębiorców o ponad 4,1 mld euro rocznie w ciągu najbliższych dziesięciu lat. Zapewni to również konwergencję istniejących systemów krajowych w całej UE i przygotuje grunt pod ustanowienie cyfrowych systemów sprawozdawczości w handlu krajowym w tych państwach członkowskich, które planują to zrobić w najbliższych latach.

•         Zaktualizowane przepisy dotyczące VAT w odniesieniu do transportu pasażerskiego oraz platform umożliwiających krótkoterminowy najem lokali mieszkalnych

Zgodnie z nowymi przepisami operatorzy platform działających w tych sektorach będą odpowiedzialni za pobieranie podatku VAT i jego odprowadzanie do organów skarbowych, gdy nie robią tego sami usługodawcy – na przykład dlatego, że są małymi przedsiębiorstwami lub osobami fizycznymi. W połączeniu z innymi uproszczeniami zapewni to jednolite podejście we wszystkich państwach członkowskich i bardziej wyrównane warunki działania, jeśli chodzi o internetowe i tradycyjne usługi krótkoterminowego najmu lokali mieszkalnych oraz usługi transportowe. Jednocześnie ułatwi to funkcjonowanie MŚP, które w przeciwnym wypadku musiałyby poznać i stosować przepisy dotyczące VAT we wszystkich państwach członkowskich, w których prowadzą działalność. .

•         Jednolita rejestracja do celów VAT w całej UE

Wzorem dla nowych przepisów był istniejący już model „punktu kompleksowej obsługi ds. VAT” dla przedsiębiorstw oferujących możliwość zakupów przez internet. Proponowane rozwiązania umożliwiłyby przedsiębiorstwom prowadzącym sprzedaż na rzecz konsumentów w innych państwach członkowskich pojedynczą rejestrację do celów VAT, ważną w całej UE, a także możliwość wypełniania obowiązków związanych z VAT za pośrednictwem jednego portalu internetowego i w jednym języku. Z danych szacunkowych wynika, że dzięki tej zmianie w ciągu dziesięciu lat przedsiębiorstwa, a zwłaszcza MŚP, mogą zaoszczędzić około 8,7 mld euro dzięki niższym kosztom rejestracji i kosztom administracyjnym. Przewidziano oprócz tego środki służące usprawnieniu poboru VAT. Należy do obowiązek ustanowienia „punktu kompleksowej obsługi importu”, który nałożono na niektóre platformy ułatwiające sprzedaż na rzecz konsumentów w UE.