Komisja opublikowała tegoroczną edycję Europejskiego Rankingu Innowacyjności, z którego wynika, że od 2015 r. wyniki UE w zakresie innowacyjności poprawiły się o około 10 proc.

W porównaniu z rokiem ubiegłym wyniki w 2022 r. w zakresie innowacyjności poprawiły się w 19 państwach członkowskich, natomiast w ośmiu uległy pogorszeniu. W porównaniu ze średnią UE światowi konkurenci, tacy jak Australia, Kanada, Republika Korei i Stany Zjednoczone, nadal mają przewagę nad UE. Niemniej jednak UE zmniejszyła lukę w wynikach w stosunku do tych krajów, a od 2021 r. wyprzedza Japonię.

Marija Gabriel, komisarz ds. innowacji, badań naukowych, kultury, edukacji i młodzieży, powiedziała: O zaangażowaniu Unii na rzecz innowacji świadczy stała poprawa wyników w tym zakresie. Aby wspierać europejskie zdolności innowacyjne, program „Horyzont Europa” promuje doskonałość i zapewnia wsparcie najlepszym naukowcom i innowatorom, stymulując tym samym przemiany systemowe konieczne do zapewnienia, by Europa była ekologiczna, zdrowa i odporna. Tegoroczny Europejski Ranking Innowacyjności pokazuje, jak ważne jest ustanowienie ogólnoeuropejskiego ekosystemu innowacji. Niedawno przyjęty nowy europejski plan na rzecz innowacji sprawi, że Europa stanie się liderem nowej fali innowacji w najbardziej zaawansowane technologie i zapewni, by docierały one do wszystkich regionów Europy, w tym do obszarów wiejskich.

Thierry Breton, komisarz do spraw rynku wewnętrznego, powiedział: Autonomia i konkurencyjność Europy będą zależeć od zdolności do zajęcia pozycji lidera pod względem technologii i handlu w strategicznych obszarach, takich jak przestrzeń kosmiczna, obrona, wodór, akumulatory, chipy kwantowe i obliczenia wielkiej skali. Europejski plan na rzecz innowacji, wsparcie dla przedsiębiorstw typu start-up i innowacyjnych MŚP, sojusze przemysłowe lub projekty IPCEI już teraz dają rezultaty w postaci wysoce innowacyjnych projektów w całej Europie. W ten sposób przekładamy doskonałość naukową na czołową pozycję pod względem zaawansowania technologii i przemysłu oraz wysokiej jakości miejsca pracy w Europie.

Najważniejsze ustalenia

W oparciu o uzyskane wyniki państwa członkowskie dzielą się na cztery grupy: liderzy innowacji (wyniki powyżej 125 proc. średniej UE), silni innowatorzy (wyniki w przedziale 100–125 proc. średniej UE), umiarkowani innowatorzy (70–100 proc. średniej UE) i początkujący innowatorzy (poniżej 70 proc. średniej UE). Szwecja nadal osiąga najlepsze wyniki w UE. Inni liderzy innowacji to Belgia, Dania, Holandia i Finlandia.

W porównaniu z ubiegłoroczną edycją trzy kraje zmieniły grupy wyników. Holandia stała się liderem innowacji, Cypr stał się silnym innowatorem, a Estonia – umiarkowanym innowatorem.

W szczególności:

• Niemcy, Irlandia, Francja, Cypr, Luksemburg i Austria są silnymi innowatorami, osiągając wyniki powyżej średniej UE.
• Umiarkowanymi innowatorami są Czechy, Estonia, Grecja, Hiszpania, Włochy, Litwa, Malta, Portugalia i Słowenia.
• Do początkujących innowatorów należą Bułgaria, Chorwacja, Łotwa, Węgry, Polska, Rumunia i Słowacja.

Podobnie jak w poprzednich edycjach Europejskiego Rankingu Innowacyjności w odniesieniu do kilku wskaźników przedstawiono dane wstępne, aby zapewnić wykorzystanie najnowszych informacji. Skład poszczególnych grup mógłby być inny, gdyby na potrzeby obliczeń dostępne byłyby ostateczne dane, zwłaszcza gdy dane państwo jest bardzo bliskie wartości progowej dla danej grupy.

Przepaść innowacyjna w UE utrzymuje się. Grupy uzyskujące podobne wyniki są zazwyczaj skoncentrowane geograficznie: liderzy innowacji i najsilniejsi innowatorzy występują głównie w Europie Północnej i Zachodniej, a większość umiarkowanych i początkujących innowatorów znajduje się w Europie Południowej i Wschodniej. W ramach przyjętego w lipcu 2022 r. nowego europejskiego planu na rzecz innowacji Komisja skoncentruje się na zmniejszeniu przepaści innowacyjnej w UE i na zapewnieniu Europie pozycji lidera innowacji na arenie międzynarodowej.

Sprawozdanie obejmuje państwa członkowskie UE oraz kilka innych krajów w Europie i na całym świecie. W porównaniu z poprzednimi latami tegoroczna edycja obejmowała trzy dodatkowe kraje: Albanię, Chile i Meksyk.

Kontekst

Od 2001 r. Europejski Ranking Innowacyjności umożliwia porównanie wyników w zakresie innowacji w państwach UE, innych państwach europejskich i na obszarach sąsiadujących. W jego ramach ocenia się wady i zalety krajowych systemów innowacji, co umożliwia państwom określenie obszarów, którymi muszą się zająć.

Europejski Ranking Innowacyjności świadczy o zaangażowaniu UE i jej państw członkowskich w innowacje, a także badania oparte na talentach i na doskonałości, otwarte i konkurencyjne. Służy również opracowywaniu polityk mających na celu zwiększenie innowacyjności w Europie i informowanie decydentów politycznych w szybko zmieniającym się globalnym kontekście. Badania naukowe i innowacje są zasadniczym elementem skoordynowanej reakcji UE na kryzys związany z COVID-19, przyczyniając się także do zrównoważonej i sprzyjającej włączeniu społecznemu odbudowy Europy.