Komisja Europejska przyjęła decyzję umożliwiającą państwom członkowskim tymczasowe zniesienie ceł i podatku VAT w przypadku importu z państw trzecich żywności, koców, namiotów, generatorów prądu i innego sprzętu ratunkowego przeznaczonego dla Ukraińców dotkniętych wojną.

Środek ten, o który wnioskowały państwa członkowskie, będzie stosowany z mocą wsteczną od dnia 24 lutego 2022 r. i będzie obowiązywał do dnia 31 grudnia 2022 r.

Szacuje się, że w następstwie niesprowokowanej i nieuzasadnionej inwazji Rosji na Ukrainę przesiedlonych zostało ponad 14 mln osób, czyli 30 % ludności Ukrainy. Ponad 6,2 mln Ukraińców udało się do państw UE, a prawie 8 mln musiało opuścić swoje domy, ale pozostało w Ukrainie. Powoduje to dużą presję na państwa członkowskie, które muszą udzielać pomocy humanitarnej ogromnej liczbie osób uciekających przed wojną, a jednocześnie wspierać wewnętrznie przesiedlonych Ukraińców zagrożonych głodem i chorobami.

Paolo Gentiloni, komisarz do spraw gospodarki, oświadczył: Inwazja na Ukrainę przyniosła niewypowiedziane cierpienia, ale pokazała również głębię solidarności między państwami UE. Środek ten pomoże państwom członkowskim przyjść z pomocą obywatelom Ukrainy zarówno przebywającym w UE, jak i tym, którzy pozostali w swoim kraju, ponieważ ułatwi dostarczanie ratujących życie towarów humanitarnych. Jest to działanie ze wszech miar właściwe.

Zwolnienie z ceł i podatku VAT ma zastosowanie do towarów importowanych przez:

•        organizacje państwowe (organy publiczne i podmioty prawa publicznego, w tym szpitale, organizacje rządowe, samorządy regionalne, gminy/miasta itp.)

•        organizacje charytatywne lub dobroczynne zatwierdzone przez właściwe organy państw członkowskich.

Dzisiejsza decyzja stanowi uzupełnienie nowych przepisów dotyczących VAT przyjętych w kwietniu, które umożliwiają państwom członkowskim rozszerzenie tego zwolnienia na krajowe dostawy towarów i świadczenie usług, w tym darowizny, na rzecz ofiar katastrof.

Kontekst

Obecne prawodawstwo UE zawiera narzędzia, które mają być stosowane w drodze wyjątku, aby pomagać ofiarom katastrof, tak jak w przypadku wojny w Ukrainie.

Unijne przepisy celne (rozporządzenie Rady (WE) nr 1186/2009) przewidują możliwość zwolnienia z należności celnych „na rzecz ofiar katastrof”. Mogą one być stosowane w odniesieniu do towarów importowanych przez organizacje państwowe lub zatwierdzone organizacje charytatywne lub dobroczynne. Do udzielenia zwolnienia wymagana jest decyzja Komisji na wniosek zainteresowanych państw członkowskich.

Unijne przepisy dotyczące podatku VAT (dyrektywa Rady 2009/132/WE) zawierają analogiczne przepisy dotyczące zwolnienia z podatku VAT przy ostatecznym imporcie niektórych towarów.