Komisja przyjęła pakiet dotyczący inwestycji detalicznych, który stawia interesy konsumentów na pierwszym miejscu, jeżeli chodzi o inwestycje detaliczne.

Celem jest umożliwienie inwestorom detalicznym (tj. inwestorom indywidualnym) podejmowania decyzji inwestycyjnych, które byłyby dostosowane do ich potrzeb i preferencji, zapewniając im jednocześnie sprawiedliwe traktowanie i należytą ochronę. Zwiększy to zaufanie inwestorów detalicznych do bezpiecznego inwestowania w ich przyszłość i pozwoli w pełni wykorzystać unię rynków kapitałowych UE.

Jednym z trzech kluczowych celów planu działania Komisji na rzecz unii rynków kapitałowych z 2020 r. było sprawienie, by UE stała się jeszcze bezpieczniejszym miejscem dla obywateli do inwestowania w perspektywie długoterminowej. Dzisiejszy pakiet jest ukierunkowany na osiągnięcie tego celu i zachęcenie do zaangażowania w rynkach kapitałowych UE, którego poziom tradycyjnie jest niższy niż w innych jurysdykcjach, takich jak Stany Zjednoczone pomimo wysokiego poziomu oszczędności Europejczyków.  Ożywienie unii rynków kapitałowych jest również niezbędnym środkiem ukierunkowania finansowania prywatnego na naszą gospodarkę oraz na finansowanie transformacji ekologicznej i cyfrowej.

Szczegółowe informacje na temat pakietu

Pakiet obejmuje ambitne i szeroko zakrojone środki mające na celu:  

• Udoskonalenie sposobu przekazywania inwestorom detalicznym informacji na temat produktów i usług inwestycyjnych, tak by był on jaśniejszy i bardziej ustandaryzowany, poprzez dostosowanie przepisów dotyczących ujawniania informacji do ery cyfrowej i rosnącego popierania przez inwestorów zrównoważonego rozwoju
• Zwiększenie przejrzystości i porównywalności kosztów poprzez wprowadzenie wymogu stosowania standardowej prezentacji i terminologii dotyczącej kosztów. Dzięki temu produkty inwestycyjne będą zapewniały inwestorom detalicznym rzeczywiście optymalne wykorzystanie środków finansowych
• Zapewnienie, aby wszyscy klienci detaliczni otrzymywali co najmniej raz w roku jasny obraz wyników inwestycyjnych ich portfela 
• Rozwiązanie kwestii konfliktu interesów w dystrybucji produktów inwestycyjnych poprzez zakazanie zachęt w przypadku usług polegających wyłącznie na realizacji zleceń (tj. kiedy nie jest świadczona usługa doradztwa) oraz zapewnienie, aby doradztwo finansowe było dostosowane do najlepszych interesów inwestorów detalicznych Wprowadzenie również bardziej rygorystycznych zabezpieczeń i przejrzystości tam, gdzie zachęty są dozwolone;
• Ochronę inwestorów detalicznych przed wprowadzającymi w błąd działaniami marketingowymi poprzez zapewnienie, aby pośrednicy finansowi (tj. doradcy) byli w pełni odpowiedzialni za wykorzystywanie (i niewłaściwe wykorzystywanie) ich informacji marketingowych, w tym w przypadku gdy są one przekazywane za pośrednictwem mediów społecznościowych lub za pośrednictwem znanych osób lub innych osób trzecich, które otrzymują wynagrodzenie lub zachęty.
• Zapewnienie wysokich standardów kwalifikacji zawodowych doradców finansowych.
• Wzmocnienie pozycji konsumentów w podejmowaniu lepszych decyzji finansowych poprzez zachęcanie państw członkowskich do wdrażania środków krajowych, które mogą wspierać wiedzę finansową obywateli, niezależnie od ich wieku oraz pochodzenia społecznego i edukacji.
• Zmniejszenie obciążeń administracyjnych i poprawa dostępności produktów i usług dla wyrafinowanych inwestorów detalicznych poprzez zwiększenie proporcjonalności kryteriów kwalifikowalności, aby stać się profesjonalnym inwestorem.
• Zacieśnienie współpracy w zakresie nadzoru, aby ułatwić właściwym krajowym organom i europejskim organom nadzoru zapewnienie właściwego i skutecznego stosowania przepisów w spójny sposób w całej UE oraz wspólne zwalczanie nadużyć finansowych i nadużyć 

Dzisiejszy pakiet ma szeroki zakres i dotyczy całej trajektorii inwestycyjnej konsumenta. Składa się on z dyrektywy zmieniającej, która zmienia obowiązujące przepisy określone w dyrektywie w sprawie rynków instrumentów finansowych (MiFID II), dyrektywie w sprawie dystrybucji ubezpieczeń (IDD), dyrektywie w sprawie przedsiębiorstw zbiorowego inwestowania w zbywalne papiery wartościowe (UCITS), dyrektywie w sprawie zarządzających alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi (AIFMD) oraz w dyrektywie w sprawie podejmowania i prowadzenia działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej (Wypłacalność II), a także rozporządzenia zmieniającego, które zmienia rozporządzenie w sprawie detalicznych produktów zbiorowego inwestowania i ubezpieczeniowych produktów inwestycyjnych (PRIIP).

Kontekst

Przepisy dotyczące ochrony inwestorów są obecnie określone we wszystkich sektorowych instrumentach ustawodawczych, w tym MiFID, rozporządzeniu w sprawie PRIIP, dyrektywie w sprawie UCITS, dyrektywie w sprawie ZAFI, dyrektywie Wypłacalność II i dyrektywie w sprawie dystrybucji ubezpieczeń. Przepisy mogą różnić się w zależności od instrumentu finansowego i czasami być niespójne, co sprawia, że łączne wymogi są mylące dla inwestorów detalicznych. Jednocześnie cyfryzacja doprowadziła do zmian w modelach dystrybucji i do nowych form marketingu instrumentów finansowych wśród klientów detalicznych.

W ciągu ostatnich trzech lat Komisja gromadziła informacje, które stanowią podstawę przedstawionych dzisiaj wniosków, w tym przeprowadziła pogłębione badanie dotyczące kluczowych kwestii inwestorów detalicznych (ujawnianie informacji, doradztwo, zachęty, odpowiedniość) i szeroko zakrojone konsultacje publiczne, zwróciła się apele o doradztwo ze strony europejskich organów nadzoru oraz nawiązała liczne kontakty z zainteresowanymi stronami.