Z opublikowanego trzeciego sprawozdania rocznego w sprawie realizacji i egzekwowania polityki handlowej UE wynika, że w 2022 r. wartość handlu UE za pośrednictwem umów o wolnym handlu z partnerami światowymi po raz pierwszy przekroczyła 2 bln euro. 

Sprawozdanie Komisji Europejskiej pokazuje, że średni wzrost odnotowany w 2022 r. w handlu z 20 najważniejszymi partnerami w ramach umów handlowych wyniósł blisko 30 proc. Komisja, we współpracy z państwami członkowskimi i przedsiębiorstwami z UE, zniosła również ponad 30 barier w handlu w 19 krajach. Znoszenie barier w ciągu ostatnich pięciu lat spowodowało, że w samym tylko 2022 r. przychody z unijnego eksportu wyniosły 7 mld euro. Wynikiem tych umów jest też lepsza ochrona środowiska i praw pracowniczych.

UE posiada największą sieć umów handlowych na świecie obejmującą łącznie 74 krajów; przekłada się ona na 44 proc. całej wymiany handlowej UE. W 2022 r. handel między UE a jej partnerami objętymi umową handlową (z wyłączeniem produktów energetycznych) przewyższył handel UE ze pozostałymi partnerami. Umowy te pozwoliły utrzymać handel i inwestycje w trudnym globalnym otoczeniu biznesowym charakteryzującym się rosnącymi wyzwaniami geopolitycznymi, takimi jak agresja Rosji na Ukrainę.

Umowy handlowe wspierają eksport, odporność i dywersyfikację

Umowy handlowe cały czas przyczyniały się do wzrostu gospodarczego i poprawy odporności łańcuchów dostaw przez:

• otwarcie nowych możliwości eksportowych dla producentów i rolników z UE: na przykład w ramach odpowiednich umów handlowych eksport produktów farmaceutycznych z UE do Wietnamu wzrósł o 152 proc., samochodów i części do Korei Południowej o 217 proc., mięsa do Kanady o 136 proc., a usług z UE do Kanady o 54 proc. Z handlu UE korzysta 670 tys. małych i średnich unijnych przedsiębiorstw eksportujących do państw trzecich;
• uodpornienie eksportu na wstrząsy zewnętrzne: w 2022 r. eksport towarów objętych sankcjami do partnerów preferencyjnych wzrósł o 174 mld euro, kompensując zdecydowanie utratę 27 mld euro eksportu do Rosji;
• zabezpieczenie dostępu do ważnych surowców i zmniejszenie nadmiernej zależności od jednego kraju: w ciągu pierwszych pięciu lat obowiązywania umowy UE-Kanada (CETA) import surowców krytycznych z Kanady do UE wzrósł o 56 proc. w porównaniu ze wzrostem o zaledwie 25 proc. tych materiałów z innych źródeł, co pomogło zrealizować unijną strategię dywersyfikacji z wykluczeniem Rosji. Surowce krytyczne są niezbędne do ekologicznej i cyfrowej transformacji gospodarki UE.

Usuwanie barier i postępy w rozstrzyganiu sporów

W 2022 r. Komisji udało się usunąć 31 barier handlowych w 19 krajach partnerskich. Pomaga to zwiększyć eksport z UE w ważnych sektorach, takich jak sektor rolno-spożywczy, farmaceutyczny oraz produktów zdrowotnych i kosmetycznych.

Do przykładów należy zmiana przez USA wieloletnich barier w imporcie produktów pochodzenia owczego i koziego oraz zniesienie przez Kostarykę 10-procentowego podatku od piwa importowanego z UE.

Nadal rozstrzygano spory na forum Światowej Organizacji Handlu. UE wszczęła cztery nowe spory, w tym pierwsze w historii ze Zjednoczonym Królestwem, dotyczące dyskryminującego systemu dotacji na zieloną energię. Spór ten rozstrzygnięto za obopólną zgodą w zaledwie cztery miesiące. UE zwyciężyła również w sporze z Turcją dotyczącym dyskryminujących praktyk w sektorze farmaceutycznym i obecnie monitoruje działania Turcji na rzecz zapewnienia zgodności z przepisami.

Promowanie zrównoważonego rozwoju

W ramach tych umów, które zawierają rozdział dotyczący handlu i zrównoważonego rozwoju, UE poczyniła również postępy w kwestiach zatrudnienia i środowiska. W ramach tych prac Japonia i Korea Południowa ratyfikowały najważniejsze konwencje Międzynarodowej Organizacji Pracy przewidziane w ich umowach handlowych z UE. Głębsze zaangażowanie w stosunkach z Peru i Kolumbią skłoniło te kraje do rozpoczęcia przeglądu swoich kodeksów pracy.