Unia Europejska nie może stracić tej niezwykłej zdolności do pomocy w zwracaniu się ludzi ku sobie - pisze prof. dr hab. Zbigniew Czachór* w komentarzu z cyklu „Europa okiem eksperta” do pierwszego orędzia o stanie Unii (SOTEU) Ursuli von der Leyen, wygłoszonego 16 września na forum Parlamentu Europejskiego. Przewodnicząca Komisji Europejskiej nakreśliła w nim wizję Unii, w centrum której jest człowiek, jego zdrowie, środowisko, praca i dobrostan.

Taki mamy klimat, ale trzeba go zmienić

Dla mieszkańców Europy ważne będzie wzmocnienie Jednolitego Rynku i dostosowanie go do ery cyfrowej. Z tego powodu Przewodnicząca Komisji zapowiedziała przywrócenie i wzmocnienie czterech swobód, które stanowią o prawdziwym krwiobiegu unijnej społecznej gospodarki rynkowej. Podstawą dla tego procesu będzie w pełni funkcjonująca strefa Schengen - przestrzeń swobodnego przepływu ludzi w Europie. W tym przypadku nie bez znaczenia jest zapowiedź nowej strategii dotyczącej przyszłości Schengen.

Komisja Europejska zamierza też postawić na inwestowanie w powszechniejszą i lepszą łączność, zwłaszcza w szybkie wdrożenie sieci 5G. Do tego dochodzi silniejsza obecność przemysłu i technologii w sektorach strategicznych, w tym w dziedzinie sztucznej inteligencji, bezpieczeństwa cybernetycznego, superkomputerów i chmury obliczeniowej. Zbudować trzeba gospodarkę opartą na danych jako siły napędowej innowacji i tworzenia miejsc pracy. Istotna jest też większa odporność w zakresie cyberbezpieczeństwa.  

Niezmiernie ważnym celem ekologicznym dla mieszkańców Europy w przyszłości bliskiej i tej dalszej jest strategia UE zmierzająca w stronę pierwszego kontynentu neutralnego dla klimatu, w perspektywie do roku 2050. Cel ten wymaga podjęcia zdecydowanych działań już teraz. Zdaniem Przewodniczącej Komisji Europejskiej trzeba inwestować w innowacje i badania, przekształcić gospodarkę UE i unowocześnić politykę przemysłową. Europejski Zielony Ład (EZŁ) oparty będzie na nowym prawie klimatycznym. Zmienić się musi system handlu uprawnieniami do emisji CO2, szczególnie w sektorze morskim. Zdaniem Komisji Europejskiej konieczna będzie też stopniowa redukcja bezpłatnych uprawnień przyznawanych przedsiębiorstwom lotniczym, podobnie w ruchu drogowym i budownictwie. Planowany jest transgraniczny podatek od emisji dwutlenku węgla, aby uniknąć zjawiska „ucieczki” emisji gazów cieplarnianych. Podjęcie takich kroków powinno być w pełni zgodne z zasadami Światowej Organizacji Handlu. Zmiany nastąpią także w zakresie dyrektywy w sprawie opodatkowania energii. Z EZŁ powiązana będzie nowa strategia przemysłowa UE. Unia zamierza zostać światowym liderem w dziedzinie gospodarki o obiegu zamkniętym oraz w dziedzinie czystych technologii. Będzie też działać na rzecz dekarbonizacji sektorów energochłonnych.

Fundusze spójności odgrywają kluczową rolę we wspieraniu regionów i obszarów wiejskich w UE, ale one nie wystarczą, aby zrealizować zielone cele. W związku z tym proponuje się powołanie nowego Fundusz na rzecz Sprawiedliwej Transformacji. Natomiast Europejski Pakt na rzecz Klimatu umożliwi zbliżenie regionów, społeczności lokalnych, społeczeństwa obywatelskiego, przemysłu i placówek edukacyjnych. W zakresie planu inwestycyjnego „Zrównoważona Europa” inwestowane będą rekordowe kwoty w nowatorskie badania i innowacje ekologiczne. W plan ten zostaną włączone inwestycje prywatne, bo środki publiczne nie wystarczą.

Zmiana klimatu, utrata różnorodności biologicznej, zagrożenie bezpieczeństwa żywnościowego, wylesianie i degradacja gleby są zjawiskami wzajemnie powiązanymi. Z tego powodu w Unii Europejskiej dojdzie do zmiany sposobów produkcji, konsumpcji i handlu. Nadrzędnym celem wszystkich stanie się zachowanie i odtworzenie ekosystemów. Należy w związku z tym stanowić nowe przekrojowe standardy w zakresie różnorodności biologicznej dotyczące handlu, przemysłu, rolnictwa i polityki gospodarczej. Obszary wiejskie w UE zamieszkuje ponad 50 proc. Europejczyków. Są one kluczowym elementem społeczeństw oraz gospodarki.

Strefy wolne od LGBTQI to strefy pozbawione człowieczeństwa

Odbudowa UE musi bez wątpienia być oparta na prawach podstawowych i pełnym poszanowaniu praworządności w ramach unijnej wspólnoty wartości. Wszelkie środki nadzwyczajne muszą być ograniczone w czasie i ściśle proporcjonalne. Ocena Komisji w tym zakresie zostanie włączona do pierwszego sprawozdania w ramach mechanizmu praworządności. Warto w tym miejscu zacytować bardzo stanowcze słowa Ursuli von der Leyen: „Łamanie praworządności nie może być tolerowane. Będę nadal broniła tej zasady oraz integralności naszych europejskich instytucji, zarówno pod względem nadrzędności prawa europejskiego, jak i wolności prasy, niezawisłości sądów czy sprzedaży tzw. „złotych paszportów”. Wartości europejskie nie są na sprzedaż”. I drugi cytat: „Nie spocznę w wysiłkach na rzecz budowania Unii równości. Unii, w której można być, kim się chce, i kochać, kogo się chce – bez obawy przed oskarżeniami lub dyskryminacją. Gdyż bycie sobą nie jest ideologią. Jest twoją tożsamością. Nikt nie ma prawa nikomu jej odbierać. Chcę postawić sprawę jasno - strefy wolne od LGBTQI to strefy pozbawione człowieczeństwa. I nie ma na nie miejsca w naszej Unii. Aby zapewnić wsparcie całej społeczności, Komisja wkrótce przedstawi strategię wzmocnienia praw osób LGBTQI”. Komentując te wypowiedzi można tylko dodać: czas na zamianę słów w czyny!

CAŁOŚĆ ANALIZY prof. ZBIGNIEWA CZACHÓRA ZNAJDZIESZ TUTAJ.