Decyzja ramowa w sprawie zwalczania rasizmu i ksenofobii przewiduje karanie za publiczne nawoływanie do przemocy lub nienawiści skierowanej przeciwko grupie osób lub członkowi takiej grupy zdefiniowanej według rasy, koloru skóry, wyznawanej religii, pochodzenia albo przynależności narodowej lub etnicznej. Mowa nienawiści w rozumieniu decyzji ramowej stanowi przestępstwo także wtedy, gdy występuje w internecie.

UE, jej państwa członkowskie, przedsiębiorstwa zarządzające mediami społecznościowymi i inne platformy mają wspólny obowiązek promowania wolności wypowiedzi i sprzyjania jej w przestrzeni internetowej. Jednocześnie wszystkie te podmioty muszą czuwać nad tym, by internet nie stał się schronieniem dla przemocy i nienawiści.

W reakcji na rozprzestrzenianie się rasistowskiej i ksenofobicznej mowy nienawiści w internecie Komisja Europejska oraz cztery największe przedsiębiorstwa z branży IT (Facebook, Microsoft, Twitter i YouTube) przedstawiły w maju 2016 r. kodeks postępowania w zakresie zwalczania nielegalnego nawoływania do nienawiści w internecie.

W dniu 7 grudnia 2016 r. Komisja zaprezentowała wyniki pierwszej oceny wdrożenia tego kodeksu postępowania. Wyniki drugiej i trzeciej oceny, opublikowane 1 czerwca 2017 r. i 19 stycznia 2018 r., wykazały stały postęp.

W dniu 28 września 2017 r. Komisja przyjęła komunikat zawierający wytyczne dla platform internetowych dotyczące procedur zgłaszania nielegalnych treści w internecie i działania w celu ich eliminacji. W wytycznych położono szczególny nacisk na znaczenie zwalczania nielegalnej mowy nienawiści w internecie oraz na potrzebę dalszych działań na rzecz wdrażania kodeksu postępowania.

1 marca 2018 r. opublikowano zalecenie Komisji w sprawie środków skutecznego zwalczania nielegalnych treści w internecie. Zawiera ono dwie części: ogólną, dotyczącą środków stosowanych wobec wszystkich rodzajów nielegalnych treści, oraz konkretną, poświęconą działaniom specjalnym, które platformy powinny podjąć w celu rozwiązania problemu treści o charakterze terrorystycznym. W odniesieniu do przepisów mających zastosowanie do wszystkich rodzajów treści niezgodnych z prawem zalecenie zawiera bardziej sprecyzowane procedury „zgłaszania i działania”, skuteczniejsze narzędzia i proaktywne technologie, wzmocnione gwarancje praw podstawowych. Szczególną uwagę zwraca się w zaleceniu na małe przedsiębiorstwa i bliższą współpracę z władzami.